تاثیر سطوح مختلف آبیاری بر جذب تشعشع، کارایی مصرف نور و وزن خشک سه رقم ذرت

تامین شرایط مطلوب جهت استفاده از تشعشع به منظور تولید مواد فتوسنتزی در بالاترین حد کارایی، شرط لازم برای دستیابی به تولید بالا است. بر این اساس این تحقیق با هدف ارزیابی اهمیت کاهش جذب تشعشع و کارایی مصرف نور در شکل گیری ماده خشک و همچنین تغییرات جذب و کارایی مصرف نور طی مراحل رشد ارقام ذرت تحت سطوح مختلف آبیاری اجرا شد. آزمایش در سال ۱۳۸۹ در مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمانشاه در قالب کرت های خرد شده معمولی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح تامین ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی و فاکتور فرعی ارقام ذرت (S.C۷۰۴، S.C۵۰۰ و S.C۲۶۰) بود. نتایج نشان داد که رقم S.C۷۰۴ در مقایسه با ارقام S.C۵۰۰ و S.C۲۶۰ در تمام سطوح آبیاری سطح برگ و وزن خشک بیشتری تولید کرد. در تیمار آبیاری مطلوب کارایی مصرف نور هر سه رقم طی فاز زایشی از فاز رویشی بیشتر بود. اما در تیمارهای کم آبی کارایی مصرف نور طی فاز زایشی نسبت به فاز رویشی کاهش یافت. با افزایش شدت کم آبی، وزن خشک کل هر سه رقم کاهش یافت. اثر متقابل آبیاری و رقم بر جذب تشعشع و کارایی مصرف نور معنی دار بود. برای تمام ارقام در شرایط تنش ملایم کم آبی نقش کاهش کارایی مصرف نور (۸/۷۵ درصد) در مقایسه با کاهش جذب تشعشع (۲۲ درصد) بر افت وزن خشک بیشتر بود. در حالی که در شرایط تنش شدید کم آبی نقش کاهش جذب تشعشع (۱/۵۷ درصد) نسبت به کاهش کارایی مصرف نور (۸/۴۲ درصد) بیشتر بود. بنابراین هر چه شدت کم آبی بیشتر باشد ذرت از طریق کاهش سطح برگ و کاهش جذب تشعشع به این شرایط واکنش نشان می دهد، اما تنش ملایم کم آبی توانایی گیاه را در تبدیل تشعشع دریافت شده به ماده خشک کاهش می دهد. به علاوه اثر منفی تنش کم آبی بر کارایی مصرف نور ارقام ذرت با افزایش سن گیاه و ورود به فاز زایشی بیشتر نمایان می شود.

کلیدواژه ها:

ارقام ذرت ، جذب تشعشع ، کارایی مصرف نور ، وزن خشک کل ، کم آبی