جایگاه طبیعت در دو رویکرد معماری پایدار و بیونیک

رابطه معماری و طبیعت در طول تاریخ دستخوش تغییرات مختلفی شده است؛ ازاین رو رویکردهای مختلفی بین این دو شکل گرفته است. در چند دهه اخیر در باب ارتباط معماری و طبیعت دو رویکرد مهم پایداری و بیونیک شکل گرفته است. در رویکرد پایداری بر حفظ طبیعت و هم زیستی مسالمت آمیز با آن تاکید می شود و در رویکرد بیونیک طبیعت به عنوان منبع الهام قلمداد می شود و از قوانین موجود در آن در معماری بهره برده می شود. با توجه به ارتباط هر دو رویکرد با طبیعت، این مساله مطرح می شود که دو رویکرد فوق چه نسبتی با یکدیگر دارند؟ بنابراین هدف از این پژوهش بررسی نسبت دو رویکرد پایداری و بیونیک به عنوان دو رویکرد مهم معماری در ارتباط با طبیعت است. بدین منظور این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعه منابع کتابخانه ای اعم از کتب، پایان نامه ها، مقالات و ... رویکرد پایداری در معماری و رابطه آن با طبیعت را تبیین می کند. سپس به بررسی رویکرد بیونیک در معماری و رابطه آن با طبیعت می پردازد و درنهایت با استفاده از روش استدلال منطقی و با تکیه بر یافته های پژوهش، نسبت دو رویکرد معماری پایدار و بیونیک را ارائه می نماید. بر اساس نتایج پژوهش در رویکرد پایداری معماری علت ایجاد محیط پایدار و حفظ طبیعت است به طوری که می توان با بکار گیری اصول معماری چهارگانه پایدار در نظام های بوم شناختی، اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی، به این مهم نائل آمد. برخلاف این نگرش در رویکرد بیونیک طبیعت علت ایجاد معماری مطلوب است به طوری که با الگوبرداری از طبیعت در سه سطح ارگانیسم، رفتار و اکوسیستم و تاثیر بر حوزه های فرم، مصالح، ساختار، عملکرد و فرآیند می توان به معماری مطلوب دست یافت.

کلیدواژه ها:

معماری ، طبیعت ، پایداری ، بیونیک