مبانی، اهداف و مضامین محوری برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره دبستان با نگاهی به نظریه انتقادی هورکهایمر و برنامه «فلسفه برای کودکان» به منظور پرورش تفکر انتقادی

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 380

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FEDU-11-1_007

تاریخ نمایه سازی: 26 بهمن 1400

چکیده مقاله:

در این پژوهش نظریه انتقادی هورکهایمر و برنامه فلسفه برای کودکان بررسی می­شود تا برنامه­ای شامل مبانی، اهداف و مضامین برای پرورش تفکر انتقادی در درس مطالعات اجتماعی دوره دبستان ارائه شود. پرسش اصلی این نوشتار ناظر بر قابلیت­های اساسی دو رویکرد مذکور برای پرورش تفکر انتقادی در درس مطالعات اجتماعی است. در این راستا با استفاده از روش پژوهش ترکیبی، مبانی و اهداف برنامه درسی ارائه شده است و سپس با استفاده از روش استنتاجی مضامین اساسی ارائه می­شود. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که مبانی برنامه­درسی ذیل چهار محور هستی شناسی، انسان شناسی، معرفت شناسی و ارزش شناسی و با در نظر گرفتن مبانی رویکردهای مذکور، مبتنی بر سخت هسته ی فلسفه برای کودکان استنتاج شود. اهداف برنامه با استناد به اهداف هر دو رویکرد استخراج شده است و از این قرار است: پرورش شهروند کنشگر، پرورش روحیه مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی، توانایی برقراری روابط اجتماعی صحیح، رشد توانایی نقد آگاهانه و منطقی کنش­های اجتماعی، رشد توانایی قضاوت درباره اهداف و عملکرد نهادها و موسسات اجتماعی و پرورش جامعیت فکری در شناخت مسائل اجتماعی. مضامین محوری در این برنامه با استناد به اهداف بالا، ذیل ۷ محور شناخت مفاهیم پایه اجتماعی، آگاهی از ضرورت شفاف کردن مفاهیم مهم اجتماعی، آشنایی با نهادهای موثر اجتماعی، شناخت عناصر موثر اجتماعی، شناخت عوامل طبیعی و غیرطبیعی اثرگذار بر سرنوشت جامعه، آشنایی با معیار و کاربرد آن، تمایز گذاری میان اهداف فردی و اجتماعی، ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

تفکر انتقادی ، نظریه انتقادی ، برنامه درسی مطالعات اجتماعی ، برنامه فلسفه برای کودکان ، مبنا ، هدف ، مضمون

نویسندگان

معصومه رمضانی فینی

دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه تهران

خسرو باقری نوع پرست

استاد گروه فلسفه مبانی فلسفی و اجتماعی، دانشگاه تهران

نرگس سادات سجادیه

استادیار گروه مبانی فلسفی و اجتماعی، دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Abromeit, J. (۲۰۱۱). Max Horkheimer and the Foundations of the ...
  • Ahmadi, B. (۲۰۱۳). Memories of Darkness: About the Three Thinkers ...
  • Ahmadzade, Z. (۲۰۱۵). Investigating the Components of Critical Thinking in ...
  • Asadi, F. (۲۰۰۸). The Necessity of Critical Thinking and Criticism ...
  • Bagheri, K. S., Narges. Tavassoli, Tahere. (۲۰۱۰). Approaches and Research ...
  • Ekrami, B. (۲۰۱۴). Investigating the Position of Critical Thinking Components ...
  • Farasatkhah, M. (۲۰۱۲). We Iranian; the Historical and Social Background ...
  • Fereidouni, N. (۲۰۱۲). The Place of Critical Thinking in the ...
  • Halpern, D. F. (۲۰۰۳). Thought and knowledge: An introduction to ...
  • Horkheimer, M. (۱۹۴۷). Eclipse of Reason. Seabury Press ...
  • Horkheimer, M. (۱۹۶۸). Critical Theory, Selected Essays. ( Matthew J. ...
  • Jay, M. (۱۹۷۳). The dialectical imagination: A history of the ...
  • Lau, J. Y. (۲۰۱۱). An introduction to critical thinking and ...
  • Lipman, M. (۱۹۸۸a). Social Inquiry. Montclair State University Press ...
  • Lipman, M. (۱۹۸۸b). Critical Thinking–What Can It Be. Educational Leadership, ...
  • Lipman, M. (۲۰۰۳). Thinking in education: Cambridge university press ...
  • Miller, P. (۲۰۰۵ ). Subject, Conquest and Power in the ...
  • Ministry of Education, M. o. (۲۰۰۶). Guide for Social Studies ...
  • Oscanyan, F. S., Lipman, M., & Sharp, A. M. (۱۹۸۰). ...
  • Peyravi, F. (۲۰۱۲). Quantitative Analysis of Critical Thinking Components in ...
  • Safaeipour, H. (۲۰۱۵). Smartthinking; the Ability of Comprehension and Evaluation ...
  • Sattari, A. (۲۰۱۱). Studying and Criticizing Philosophy for Children Based ...
  • Sharp, A. M. (۱۹۹۳). The Community of Inquiry: Education for ...
  • Valizadeh, H. (۲۰۱۱). Content Analysis of Secondary School Social Sciences ...
  • Yavari, S. a. (۲۰۱۳). Evaluation of Components of Middle School ...
  • Zarghami, S. (۲۰۱۵). The Relationship between Philosophy of Education and ...
  • نمایش کامل مراجع