بررسی چگونگی رفتار شاه تهماسب باهمایون (امپراتور پناهنده هند) با نگرشی بر دیدگاه تاریخ نگاری هندی آن

: ناصر الدین محمد همایون، امپراتور هند، به دلیل ناکامی­های سیاسی درسال ۹۵۱ ه‍.ق به دربار شاه تهماسب یکم(۹۳۰-۹۸۴هق) پناهنده شد. اما مسئله اصلی این است که رفتار مذهبی و سیاسی شاه تهماسب با وی در ایران چگونه بوده است؛ زیرا چگونگی این رفتار بیشتر از دیدگاه یک جریان تاریخ نگاری هندی که متعصب به نظر میرسد، بازتاب یافته و دچار  نوعی یکسو نگری شده است. این جریان که تا حدی تاریخ­نگاری ایرانی را نیز تحت تاثیر قرار داده، بر این باور است که رفتار شاه تهماسب با همایون در دربار ایران- به دلیل تضادهای مذهبی و سیاسی دودمانی- ناشایسته و حتی خشونت­آمیز بوده است. از این رو، این نوشته می­کوشد با واکاوی دقیق­تر منابع معتبر ایرانی و هندی، به بررسی و ارزیابی چگونگی رفتار شاه تهماسب با همایون و راستی­ها و ناراستی­های جریان تاریخ­نگاری یاد شده را روشن سازد. این پژوهش نشان می­دهد که رفتار مذهبی- سیاسی شاه تهماسب به عنوان یک فرمانروای شیعی از یک­سو، و از سوی دیگر به دلیل موقعیت سیاسی همایون به عنوان امپراتور هند و متحد ایران، نه تنها نمیتوانست تحقیرآمیز باشد، بلکه بسیار صمیمانه بوده و سبب تحکیم بیشتر روابط دو کشور درسال­های بعد ­شده است.  

کلیدواژه ها:

Humayun ، Shah Tahmasb ، Asylum ، Behavior ، Jowhar- e - Aftabechi ، Historiography ، همایون ، شاه تهماسب ، پناهندگی ، رفتارشاه تهماسب با همایون ، جوهر آفتابه­چی ، تاریخ نگاری