تاثیر موقوفات گنجعلی خان بر کالبد شهری کرمان با تکیه بر اسناد وقفنامه های گنجعلیخان
محل انتشار: فصلنامه مطالعات تاریخ اسلام، دوره: 6، شماره: 23
سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 133
فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PTE-6-23_002
تاریخ نمایه سازی: 23 بهمن 1400
چکیده مقاله:
بدیهی است در مطالعات و پژوهشهای تاریخ معماری و شهرسازی نمیتوان از تاریخ اجتماعی و تاثیر آن بر کالبد شهری غافل ماند. اما متاسفانه تاریخ اجتماعی از جمله موارد مغفول مانده در تاریخ ماست که به دلیل ضعف منابع چندان اطلاعات دقیقی در این زمینه در دست نیست. هم چنین توسعه و پیشرفت شهری که نشان دهنده ثبات، امنیت، تدبیر حکومت و بهبود وضعیت اقتصادی جامعه میباشد، از مواردی است که کم تر در منابع توضیح قابل توجهی در مورد آن میتوان یافت و بیش تر اطلاعات ما در این خصوص بر پایه بناها و مستحدثات باقیمانده از دورههای مختلف تاریخی است. از این روی، توجه به سایر منابع و حتی اسناد میتواند ما را در شناخت تاریخ اجتماعی ایران یاری رساند. از جمله این اسناد وقفنامهها هستند که نه به منظور ثبت تاریخ، که تنها به دلیل رسمیت دادن به عمل وقف تنظیم شدهاند ولی در لابلای این اسناد گاه اشاراتی یافت میشود که پرده از برخی ابهامات تاریخی بر میدارد.
اگر چه در دهه اخیر توجه به اسناد و به ویژه وقفنامه ها از رشد چشمگیری برخوردار بوده است، اما در اکثر اوقات تنها در زمینه مطالعات تاریخی مورد توجه قرار گرفته و در دیگر رشتهها از جمله شهر سازی هم چنان مهجور مانده است. حال آن که با دقت در وقفنامهها گاه میتوان اطلاعات ارزشمندی در خصوص چگونگی توسعه کالبدی یک شهر به دست آورد.
در مقاله حاضر تلاش شده است تا با بررسی و تحلیل محتوای اسناد وقفنامههای موجود از گنجعلی خان - حاکم کرمان در دوره شاه عباس اول صفوی - حتی الامکان تحولات کالبدی شهر کرمان در دوره صفویه را روشن سازیم. بنابر این، اساس کار بر بازخوانی و تحلیل محتوای مطالب این اسناد بنا نهاده شده و تنها به ضرورت از منابع دیگر استفاده شده است.
در این پژوهش پرسش اصلی این است که چگونه وقف در خدمت توسعه کالبدی شهری قرار گرفته است؟ فرضیه ارائه شده آن است که درایت و توجه فرد واقف و شناخت وی از نیازهای اجتماعی محل میتواند موقوفات وی را در جهت توسعه کالبدی شهر ساماندهی کند.
کلیدواژه ها:
Ganjali Khan ، Kerman ، Endowment ، Safavids ، Structural Urban Development ، Social - Structural History
نویسندگان
نزهت احمدی
دانشگاه الزهراء(س)، گروه تاریخ
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :