مقایسه دو مکتب عرفان اسلامی ابن عربی و عرفان قبالای نبوی ابوالعافیه از طریق تحلیل نظام ارزش عددی حروف تهجی

هدف از این پژوهش امکان سنجی تاثیر و تاثر و مقایسه دو مکتب عرفانی «ابن عربی» و «قبالای نبوی»  ابوالعافیه از طریق مطالعه اسرار حروف در این دو مکتب با توجه به خاستگاه جغرافیایی مشترک آنها، یعنی اندلس در عصر شکوفایی نهضت ترجمه، است. این تحقیق از طریق بررسی مستندات تاریخی (روش برون متنی) و همچنین تحلیل کیفی آثار مکتوب به جا مانده از این دو سنت عرفانی (روش درون متنی) دنبال می شود. بدین منظور با مقایسه دو نمودار، وجوه تشابه و تمایز این دو نظریه را می کاود؛ یکی برگرفته از عرفان قباله، تحت عنوان «درخت زندگی» که واحد ازلی را به ده سفیرا تقسیم می کند، ۲۲ حرف الفبای عبری را به منزله پل هایی میان سفیراها نشان می دهد و از ۳۲ راه حکمت بحث می کند؛ و دیگری عرضه الگوی برساخته و مقتبس از نظریات ابن عربی در کتاب شجره الکون. کفه فرضیه استقلال مکتب ابن عربی از قباله بر سایر فرضیات سنگینی دارد؛ یعنی با وجود تبادلات فرهنگی میان ادیان ابراهیمی و ارتباطات دوسویه میان قباله و تصوف اسلامی در شرق جهان اسلام (اندلس) و غرب آن (بغداد) پیش از دوران ابن عربی، ویژگی شخصیتی منحصر به فرد ابن عربی به گونه ای شکل گرفته است که علی رغم امکان دسترسی به متون و آشنایی با دیدگاه های گوناگون بزرگان ملل و نحل، کمتر از آنها تاثیر پذیرفته و به دلیل اصالت و استقلال رای، بیشتر بر دیگران تاثیرگذار بوده است. 

کلیدواژه ها:

حروف تهجی ، علم الاعداد ، حساب جمل ، ترکیب حروف ، سفیروت ، درخت زندگی