نشانههای زمینریختی زمینساخت فعال حوضه طالقان رود، شاهرود و سفید رود در البرز مرکزی، شمال ایران

شاخص های زمین ریخت شناسی زمین ساخت فعال، ابزار مفیدی برای بررسی تاثیر فعالیت زمین ساخت در یک ناحیه است، محاسبه این شاخص ها به وسیله نرم افزارهایArcGIS، سنجش از دور (به عنوان ابزار شناسایی)، در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری های احتمالی مرتبط با زمین ساخت فعال سودمند است. این روش بویژه در مناطقی که کار مطالعاتی کمی بر  روی فعالیت زمین ساختی آن با استفاده از این روش صورت گرفته (باختر البرز مرکزی )، می تواند روش نو و مفیدی باشد. بر اساس مقادیر  شاخص طول- شیب رودخانه (SL)، عدم تقارن حوضه زهکشی (Af)، انتگرال فرازسنجی (Hi)، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (Vf)، شکل حوضه زهکشی (Bs) و پیچ و خم پیشانی کوه (Smf) شاخصی به نام Iat   ; Index of relative active tectonics) زمین ساخت فعال نسبی( حاصل شد که ترکیبی از شاخص های بالا بوده و خود به چهار رده تقسیم می شود. مقادیر به دست آمده برای شاخص  Iat در منطقه مورد بررسی نشان دهنده، پهنه ای با فعالیت زمین ساختی متوسط (رده ۳) در جنوب سد منجیل و پهنه ای با فعالیت زمین ساختی بالا (رده ۲) در حوضه زهکشی شاهرود، سفید رود و پهنه ای با فعالیت خیلی بالا (رده ۱) درحوضه زهکشی طالقان رود و الموت رود است. الگوی تقارن توپوگرافی عرضی (T) نیز برای ناحیه مورد بررسی محاسبه و نتیجه آن به شکل نقشه ای از بردار های T تهیه شد. با مقایسه مقادیر این شاخص با نقشه رده بندی زمین ساخت فعال نسبی تطبیق نواحی رده بالا با پهنه های دارای مقادیر بالای عدم تقارن تایید شد.  

کلیدواژه ها:

شاخصهای زمینریختی زمینساخت فعال ، حوضه زهکشی ، عدم تقارن ، البرز مرکزی