مطالعه تغییرات روزانه تبادلات گازی برگ گیاهان بادرنجبویه، نعناع گربه ای، ریحان مقدس و ریحان بوشهری در شهرستان اهواز

چهار گیاه بادرنجبویه، نعناع گربه ای، ریحان مقدس و ریحان بوشهری در شرایط آب و هوایی اهواز کشت و تغییرات روزانه فتوسنتز خالص، هدایت روزنه ای و نرخ تعرق توسط دستگاه LCA۴ اندازه گیری شدند. بیشترین نرخ فتوسنتز خالص بادرنجبویه، نعناع گربه ای و ریحان بوشهری در ساعت ۹ صبح، زمانی که شدت جریان فتونی فتوسنتزی به ترتیب ۱۴۸۸، ۱۵۹۸ و ۱۶۴۵ میکرومول فتون بر متر مربع در ثانیه بود، ثبت گردید. بیشترین نرخ فتوسنتز خالص ریحان مقدس، زمانی که شدت جریان فتونی فتوسنتزی ۱۸۲۱ میکرومول فتون بر متر مربع در ثانیه بود، مشاهده گردید. شدت نور زیاد باعث بازدارندگی نوری در چهار گیاه گردید. نقطه اشباع گیاهان مورد مطالعه در شرایط منطقه حدود ۱۵۰۰میکرومول فتون بر متر مربع در ثانیه بود. روند تغییرات فتوسنتز خالص گیاهان با هدایت روزنه ای همبستگی مثبت و معنی داری داشت. همچنین هدایت روزنه ای همبستگی مثبت و معنی داری با نرخ تعرق گیاهان داشت. بیشترین کارایی مصرف آب به جز نعناع گربه ای که در ساعت ۱۰ ثبت گردید، در سایر گیاهان در ساعت ۹ مشاهده شد. چهار گیاه مورد مطالعه بیشترین عملکرد کوانتومی تثبیت فتوسنتز در ساعت ۷ داشتند. اختلاف معنی داری بین چهار گیاه از نظر صفات دمای برگ، هدایت روزنه ای، نرخ فتوسنتز، کارایی مصرف آب و عملکرد کوانتومی فتوسنتز مشاهده شد. بادرنجبویه به دلیل هدایت روزنه ای بالاتر نسبت به سایر گیاهان، دمای برگ کمتری داشت. بیشترین فتوسنتز خالص، کارایی مصرف آب و عملکرد کوانتومی در ریحان مقدس مشاهده گردید. در مجموع، با توجه به صفات مذکور به نظر می رسد که ریحان مقدس و ریحان بوشهری بتوانند شرایط اقلیمی اهواز را تحمل نمایند.

کلیدواژه ها:

تعرق ، دمای برگ ، کارایی فتوسنتز ، کارایی مصرف آب ، هدایت روزنه ای