بازآفرینی پایدار بافت های فرسوده شهری در راستای ساماندهی کالبدی

بر اساس شاخص های مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، بافت فرسوده شهری به محدوده یا بلوک شهری اطلاق می شود که بیش از ۵۰ درصد بناهای آن ناپایدار، معابر آن نفوذ ناپذیر و املاک آن ریزدانه باشد. لذا اصلاح وضعیت و باز آفرینی اقتصادی- اجتماعی و کالبدی بافت های مزبور و بازگرداندن مجدد آنها به حیات شهر، مستعد نمودن آنها برای پذیرش سرمایه های جدید و قرار دادن آنها در کانون توجه مدیران و مسئولانشهری باید مورد تاکید توسعه درونی شهرها با رویکرد بهسازی، نوسازی و باز آفرینی بافت های فرسوده و نابسامان قرار گیرد. گسترش بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل گیری بافت های جدید شهری در مجاورت شهرها، جابجایی ساکنان و کاربریهای شهری به نواحی جدید گردیده است. عمده توجه ها موجود بازآفرینی شهری دربرگیرنده برنامه هایی با اهداف اقتصادی، محیطی و کالبدی است. پس لازم تا در بازآفرینی شهری، حرکت از منظرسازی صرف به تدریج به سمت افزایش توجه به رویکرد گسترده تری از آن همچون رویکرد بازآفرینی فرهنگ مبنا صورت گیرد. از این رو ضرورت توجه خاص به این حوزه در بافت های فرسوده از اهمیت بالایی برخوردار است بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر بازآفرینی پایدار بافت های فرسوده شهری در راستای ساماندهی کالبدی با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد به منظور بهبود وضعیت موجود کاربری های مسکونی محلات بافت فرسوده با رویکرد کاهش آسیب های ناشی از زلزله و دیگر بحرانها و عوامل طبیعی، اجرای طرح های نوسازی، بهسازی و توانمندسازی در بافت های فرسوده، نظارت ارگان های فعال در امر ساخت و سازهای شهری و ارتقاء آگاهی ساکنین در به کارگیری مصالح بادوام، مهمترین راهکارها بوده، که از اولویت های اجرایی برتر می باشند. و باید تمام جوانب آن نظیر بافت اجتماعی و فرهنگی شکل گرفته در این بافتها مشارکت مردم را در تمامی مراحل اعم از برنامه ریزی و اجرا را در نظر بگیرد. بدینمنظور استفاده از سیاستهای تنظیم مجدد زمین، گسترش عدالت اجتماعی و تسریع در روند نوسازی و بهسازی بهویژه مقاومسازی ساختمانها میتواند مدیریت صحیح و منطقی بحران در این بافت را به همراه داشته باشد.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، توانمند سازی ، بلای طبیعی ، پدافند غیرعامل