بررسی کارایی فیلتر شن- خاک – ماده آلی، در حذف فلزات سنگین مس، نیکل، روی و کروم از فاضلاب صنعتی

چکیده به منظور حصول اطمینان از حذف یا کاهش فلزات سنگین مس، نیکل، روی و کروم از فاضلاب های صنعتی توسط فیلتر شن-خاک–ماده آلی و بررسی امکان استفاده مکرر از آن، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با شانزده تیمار و چهار تکرار انجام گرفت. لوله های پلی اتیلن به ارتفاع ۵/۶۶ و قطر ۱۰ سانتی متر انتخاب و به ترتیب از پایین به بالا به وسیله ریگ درشت به ارتفاع ۱۵ سانتی متر، شن به ارتفاع ۱۵ سانتی متر، خاک به ارتفاع ۵/۲ و یا ۵ سانتی متر، ماده آلی به ارتفاع ۱۵ سانتی متر، ریگ ریز به ارتفاع ۵ سانتی متر پر شدند. سپس به مجموعه فیلتر مذکور فاضلاب صنعتی یک کارخانه آبکاری به میزان ۱۱۰۰ میلی لیتر اضافه شد و پس از خشک شدن کامل سطح آن ۳۰ میلی لیتر از زه آب حاصل شده جمع آوری و به منظور اندازه گیری pH و غلظت فلزات سنگین مس، نیکل، روی و کروم به وسیله دستگاه جذب اتمی به آزمایشگاه انتقال داده شد و این عمل برای هر فیلتر به تعداد نه مرتبه (۹ حجم منفذی = PV = ۹ pore volume ۹) تکرار گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که کاربرد فیلتر شن-خاک–ماده آلی باعث افزایش معنی دار pH زه آب خروجی به محدوده خنثی تا کمی قلیایی و در اکثر موارد کاهش معنی دار غلظت فلزات سنگین مورد بررسی شد. همچنین مکانیزم های احتمالی همچون جذب، رسوب، تبادل یونی و کمپلکس شدن که باعث تغییر در خصوصیات شیمیایی زه آب حاصله گشته نیز مورد بحث قرار گرفت. به طور کلی می توان گفت که کاربرد این فیلترها در حذف یا کاهش عناصر سنگین مورد مطالعه از فاضلاب های صنعتی موثر و قابل توصیه می باشد. واژه های کلیدی : فاضلاب، فلزات سنگین و جذب