نقش قرآن در پایه گذاری تجوید با بررسی اهداف پیدایش آن

پیرامون پایهگذاری تجوید دیدگاههای متفاوت و در برخی موارد متضادی وجود دارد. از سویی برخی آن را به عنوان یک فن عام که اختصاصی به اسلام، قرآن و حدیث ندارد، قلمداد میکنند؛ از دیگر سو اندیشمندان قرآنپژوه آن را از معارف قرآن که تاثیر شایانی در فهم هر چه بیشتر معانی قرآن دارد، بیان میکنند. ازاین رو، این نوشتار پس از بررسی دیدگاه اندیشمندان پیرامون پایهگذاران و اهداف پیدایش تجوید، بیان و تحلیل سیر تکامل این دانش، اثبات پیدایش تجوید، پس از فروفرستادن قرآن کریم، در پی پاسخ به این پرسش بنیادین است که نقش مستقیم و غیرمستقیم قرآن در پیدایش و پایهگذاری تجوید چیست؟ روش این پژوهش تحلیلی توصیفی است که با بررسی آیات قرآنی و سخنان معصومان (ع)، به پرسش اصلی پاسخ میدهد. نتایج تحقیق نشان می دهد: نقش مستقیم قرآن در پیدایش تجوید عبارت اند از: ترغیب به رعایت آرامش و درنگ در قرائت؛ وفاق معنایی ترتیل و تجوید در قرآن؛ تجوید درآمد تدبر در آیات قرآنی؛ حق تلاوت و پیوند آن با فهم معانی قرآن؛ و دعوت قرآن به سرمشقگیری از هنجارهای رفتاری پیامبر (ص). نقش غیرمستقیم قرآن که با حجیتبخشی به حدیث و سنت معصومان (ع) حاصل میشود، عبارتند از: ارزشدهی به تعلیم و آموزش قرآن؛ تاکید بر ترتیل همراه با صدای نیکو؛ سفارش به یادگیری قرائت و تجوید؛ تبیین و تعریف ترتیل و تجوید. عوامل فوق به عنوان بازگوکننده میزان تاثیرگذاری قرآن در پایهگذاری تجوید است.

کلیدواژه ها:

قرآن ، نقش قرآن ، دانش تجوید ، اهداف تجوید ، تاریخ علم