اجتهاد شخصی قاریان از منظر عالمان مسلمان و رژی بلاشر

در طول تاریخ اسلام قرائت های گوناگون برای قرآن کریم صورت گرفته است که البته همه آن ها واجد اعتبار و حجیت نبوده و هیچ یک از قرائات مشهور هم به صورت متواتر و دارای سند کاملا موثق از پیامبرJ روایت و نقل نشده اند. عالمان علوم قرآنی علل و عوامل گوناگونی را برای اختلاف قرائات ذکر کرده اند، در این مقاله از باب تحدید موضوع پژوهش صرفا مهم ترین عامل؛ یعنی اجتهاد و رای شخصی قاریان با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و نقدی موردبررسی قرار گرفته است. یکی از جهات اهمیت و ضرورت چنین بحثی، استنباط صحیح فقها از آیات فقهی و نیز دریافت نکات تفسیری است که برخی از کلمات آن ها مورد اختلاف قرائت قرارگرفته اند. در پژوهش پیش روی، پدیده اختلاف قرائات، آسیب شناسی شده و نقش منفی اجتهاد شخصی قاریان در اختلاف قرائات، هم از منظر عالمان مسلمان و هم از نگاه رژی بلاشر بحث و بررسی شده است. سپس در مورد اینکه آیا قرائت حفص از عاصم می تواند مصداق قرائت واحد و متداول بین مسلمانان در طول تاریخ اسلام باشد، ادله موافقان و مخالفان ذکر شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، گرچه روایات حفص از عاصم به لحاظ سندی موردقبول همه عالمان قرآن پژوه قرار نگرفته است و اجماع واحدی در این زمینه فراهم نیامده است، ولی درهرصورت قرائت عاصم همچون سایر قرائات مشهور برای همه مردم کاربرد داشته و از اهمیت والایی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

قرآن ، قرائت ، منشا اختلاف قرائات ، اجتهاد قاریان ، حفص از عاصم