نقد قرآنی ارزش شناسی مکتب سیستمی

ارزش­، شاخص­ ارزیابی و سنجش کنش­ها، اقدامات و رفتارهای افراد، گروه­ و سیستم بوده و ارزش شناسی مکتب سیستمی، به مفهوم مطالعه مجموعه ای از ارزش ها در شبکه­ای از باورهای کلی است. اهمیت پژوهش حاضر از این جهت است که ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوا ماهیت ارزش، تبارشناسی ارزش ها از لحاظ طبقه بندی و تعیین جایگاه سلسله مراتبی آن­ها در نظام ارزشی مکتب سیستمی کشف و تبیین شده و گزاره­هایی مانند هدف، همکاری، حسابگری، کارآیی و اثر بخشی به مثابه ارزش­های ابزاری و عام گرایی و همبستگی به عنوان ارزش­های غایی و بقای سیستم در قامت ارزش محوری مکتب سیستمی مشخص گردیده و آن گاه، با بهره گیری از روش استنطاقی شهید صدر، داده­های فراهم آمده به مثابه پرسش اساسی با هدف دریافت. پاسخ نقادانه قرآن کریم نسبت به ارزش­های مکتب سیستمی به آن معجزه جاودان الهی عرضه گردید. برآیند پژوهش نشان می­دهد که ارزش­های مکتب سیستمی هم از لحاظ ماهیت و هم از حیث ابزاری، غایی و محوری بودن مورد نقد جدی قرآن کریم بوده و مردود است؛ و ایمان، نماز، صبر و عمل صالح از مهم ترین ارزش­های ابزاری است و دستیابی به فضل (خیر، احسان و شرف) الهی، مغفرت و اجر از برجسته­ترین ارزش­های غایی و رضوان الهی شاخص­ترین ارزش محوری سیستم قرانی می باشد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، ارزش ، ارزش شناسی ، مکتب ، سیستم ، مکتب سیستمی