نگرشی نو بر مفهوم «شرط نامشروع» و اثر آن بر صحت عقد از دیدگاه مذاهب خمسه و حقوق ایران

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 267

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FVH-13-40_001

تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1400

چکیده مقاله:

عقود و متعلقات آن به جهت ارتباط عمیق و پیچیده ای که با ساحت های مختلف زندگی بشر دارند، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. یکی از متعلقات مهم عقود، شروط هستند که به واسطه رابطه ای که با عقود دارند، می توانند بر صحت یا عدم صحت آن موثر باشند. در پژوهش پیش رو کوشیده شده به روش اسنادی و با استفاده از روش توصیفی ، تحلیلی به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که تعریف و اثر «شرط نامشروع» بر صحت عقود در فقه و حقوق ایران چیست؟ نتایج این پژوهش نشان میدهد، تعاریف فقها از شرط نامشروع با وجود تفاوت ظاهری به یک مفهوم بازمیگردد. علاوه بر این، درباره اثر آن بر صحت عقود میان فقها اختلاف است؛ عدهای آن را فاسد و غیر مفسد، عقد و برخی آن را فاسد و مفسد عقد میدانند و درنهایت، برخی قائل به تفصیل شدند که از میان تفاصیل، به نظر میرسد تفصیل مرحوم نجفی(صاحب جواهر) نسبت به سایر تفصیلها دقیقتر باشد، زیرا ویژگیها و احوالات شرط نامشروع و نحوه تاثیر آن را بر عقد مورد بررسی قرار داده است. در این تفصیل ایشان معتقد است شرط نامشروع فاسد است، اما مفسد عقد نیست، مگر اینکه مستلزم انتفای شرطی از شروط صحت عقد باشد. قانون مدنی از نظریه نخست تبعیت نموده است که البته به نظر میرسد از این میان، نظریه تفصیلی صاحب جواهر، مطلوبتر و در عین حال دقیقتر است. برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگ ایران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید: مگ ایران: https://www.magiran.com/paper/۲۱۱۰۲۳۸   نورمگز: https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/۱۶۰۸۵۲۳

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محدثه معینی فر

استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آبی، فاضل.(۱۴۰۸ق)، کشف الرموز، ج۱، چ۱، قم: موسسه نشر اسلامی.. ...
  • ابن حزم، علی بن احمد(بی­تا)، المحلی، ج۸، بیروت: دارالفکر.. ...
  • ابن عابدین، محمد امین(۱۴۱۵ق)، حاشیه رد المحتار علی الدر المختار، ...
  • ابن قدامه، عبدالله بن احمد(بی­تا)، المغنی فی فقه الامام احمد ...
  • احمد بن حنبل(بی­تا)، مسند احمد، ج۲، چ۱، بیروت: دارصادر.. ...
  • اردبیلی، احمد(بی­تا)، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ...
  • اصفهانی، محمد حسین(۱۴۱۹ق)، حاشیه کتاب المکاسب، تحقیق: عباس محمد آل ...
  • ازدی حجری مصری، احمد بن محمد(۱۴۲۲ق)، شرح معانی الآثار، ج۲، ...
  • امامی، سید حسن(۱۳۷۴)، حقوق مدنی، ج۱، چ۱۵، تهران: اسلامیه.. ...
  • انصاری، مرتضی(۱۴۲۰ق)، المکاسب، ج۶، چ۱، قم: الموتمر العالمی بمناسبه الذکری ...
  • بابرتی رومی، محمد بن محمود ابوعبدالله اکمل الدین(بی­تا)، العنایه شرح الهدایه، ...
  • بحرانی، یوسف(۱۳۶۹)، الحدائق الناضره، ج۱۹، قم: موسسه نشر اسلامی.. ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل(۱۴۰۱ق)، صحیح البخاری، ج۳، چ۱، استانبول: دارالفکر.. ...
  • ترمذی، عیسی بن سوره(۱۴۰۳ه)، سنن الترمذی، ج۳، چ۱، بیروت: دارالفکر.. ...
  • جبعی عاملی، زین الدین بن علی(۱۴۱۰ه)، شرح الروضه فی شرح ...
  • جیلانی قمی، ابی القاسم بن الحسن(۱۳۷۱)، جامع الشتات، تصحیح: مرتضی ...
  • حداد عبادی یمنی، ابوبکر بن علی(۱۳۲۲)، الجوهره النیره علی مختصر ...
  • حسینی عاملی، سید محمد جواد(۱۴۱۸ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • حلبی، ابن زهره(۱۴۱۷ق)، غنیه النزوع، چ۱، قم: اعتماد.. ...
  • حلی، احمد بن ادریس(۱۴۱۰ق)، السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج۱، چ۲، ...
  • حلی، جعفر بن حسن(محقق حلی)(۱۴۰۳ق)، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • (۱۴۱۳ق)، الرسائل التسع، تحقیق: رضا استادی، چ۱، قم: کتابخانه آیت ...
  • حلی، حسن بن یوسف(۱۴۱۰ق)، ارشاد الاذهان، تحقیق: فارس حسون، چ۱، ...
  • (۱۴۲۰ق)، تذکره الفقهاء، ج۱۰، چ۱، قم: موسسه آل البیت: لاحیاء ...
  • (۱۴۱۸ق)، قواعد الاحکام، ج۲، چ۱، قم: موسسه نشر اسلامی.. ...
  • حلی، فخرالدین محمد بن حسن(۱۳۸۷)، ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات ...
  • زحیلی، وهبه(بی­تا)، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۵، دمشق: دارالفکر.. ...
  • سرخسی، ابو بکر محمد بن احمد(۱۳۳۱ق)، المبسوط، ج۱۲، مصر: مطبعه ...
  • سمرقندی، علاءالدین(۱۴۱۴ق)، التحفه الفقهاء، ج۳، بیروت: دارالکتب العلمیه.. ...
  • شربینی، شمس الدین محمد بن احمد(۱۳۷۷ق)، مغنی المحتاج الی معرفه ...
  • طباطبایی، سید علی(۱۴۱۵ق)، ریاض المسائل، ج۸، چ۱، قم: موسسه نشر ...
  • طباطبایی حکیم، سید محسن(۱۴۰۴ق)، مستمسک العروه، ج۱۲، قم: منشورات مکتبه ...
  • طباطبایی یزدی، سید محمد کاظم(۱۳۳۷ق)، حاشیه المکاسب، ج۲، قم: اسماعیلیان.. ...
  • طوسی، محمد بن حسن(بی­تا)، المبسوط، تحقیق: سید محمدتقی کشفی، ج۲، ...
  • طوسی، ابن حمزه(۱۴۰۸ق)، الوسیله، تحقیق: محمد الحسون، اشراف: سید محمود ...
  • عاملی، محمد بن مکی(۱۴۱۰ق)، اللمعه الدمشقیل فی فقه الامامیه، چ۱، ...
  • فیروزآبادی، ابراهیم بن علی(­بی­تا)، المهذب، [بی­جا]: [بی­نا].. ...
  • (­بی­تا)، التنبیه فی الفقه الشافعی، ج۱، دمشق: دارالنشر.. ...
  • قرطبی، ابوالولید محمد بن احمد بن رشد(۱۴۰۸ق)، البیان و التحصیل ...
  • قمی، علی بن احمد(بی­تا)، جامع الخلاف و الرفاق، قم: پاسدار ...
  • کاتوزیان، ناصر(۱۳۸۴)، حقوق مدنی۳، چ۱۰، تهران: سهامی انتشار و بهمن ...
  • کاسانی، علاء الدین بن مسعود(بی­تا)، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، ...
  • کرکی، علی بن حسین(۱۴۱۱ق)، جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج۱۳، ...
  • محدثی، علی(۱۳۸۴)، ماهیت حقوقی شرط نتیجه، چ۱، تهران: آریان.. ...
  • مصطفوی، محمد کاظم(۱۴۱۷ق)، مائه قاعده الفقهیه، قم: موسسه نشر اسلامی.. ...
  • مقدسی، محمد بن احمد بن قدامه(بی­تا)، الشرح الکبیر، ج۱۰، بیروت: ...
  • نجفی، محمد حسن(۱۳۶۸)، جواهر الکلام فی شرح شریع الاسلام، تحقیق: ...
  • نجفی خوانساری، موسی بن محمد(۱۴۱۸ق)، منیه الطالب، تقریر بحث میرزا ...
  • نراقی، احمد(۱۴۱۷ق)، عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام و مهمات ...
  • نووی، محی الدین(بی­تا)، المجموع شرح المهذب، ج۹، بیروت: دارالفکر ...
  • نمایش کامل مراجع