سنگ‎شناسی توده های کم ژرفای نوده انقلاب، جنوب خاوری جغتای، استان خراسان رضوی

توده های گدازه- گنبدی شکل در محدوده نوده انقلاب، در جنوب خاوری جغتای در استان خراسان رضوی، سنگ های آتشفشانی- رسوبی ائوسن را در شمال کمربند افیولیتی سبزوار قطع کرده و توسط نهشته های رسوبی پلیوسن و کواترنری پوشیده شده اند. حاشیه توده ها از گدازه های با ترکیب بازالتی، آندزیتی بازالتی فیریک و آندزیتی جریانی ولی بخش میانی و بالای توده از سنگ‎های با ترکیب آندزیتی- تراکی آندزیتی فیریک، داسیتی آفیریک- فیریک، تراکی‎داسیتی فیریک و کوارتزمونزودیوریتی تشکیل شده است. اثری از نهشته های آذرآواری نیز در حاشیه این توده ها دیده نشد. بافت غربالی و منطقه‎بندی نوسانی در درشت بلورهای پلاژیوکلاز شاید به دلیل بر نبود تعادل در حجره ماگمایی بوده است. گدازه های حاشیه توده ها روند کالک ‎آلکالن و سنگ های بخش میانی توده ها روندهای کالک ‎آلکالن تا کالک ‎آلکالن پتاسیم بالا دارند. نمودارهای عنکبوتی گدازه های بخش حاشیه ای توده ها، انطباق قابل توجهی با نمودارهای عنکبوتی سنگ های بخش میانی توده ها دارند و غنی شدگی از عناصر روبیدیم، باریم، توریم، لانتانیم، استرانسیم و تهی شدگی آشکار از نیوبیم و تیتان نشان می دهند. با وجود اینکه چند نمونه در قلمروی آداکیت رسم شده اند، ولی ویژگی های ژئوشیمیایی آداکیت های شاخص را ندارند. به نظر می رسد که ماگمای مادر این توده ها از ذوب بخشی گوه گوشته ای حاصل شده که غنی شدگی متفاوت داشته و به احتمال تحت تاثیر ترکیبات برخاسته از صفحه فرورونده بوده است. تفسیر بعدی را می توان به ذوب بخشی بخش های مافیک و دگرگون در بالای صفحه فرورونده نسبت داد.

کلیدواژه ها:

کالک ‎آلکالن ، داسیت ، کوارتزمونزودیوریت ، آمیختگی ، آداکیت