سنجش نظر ابوسعید ابوالخیر و کریشنا مورتی درباره برون رفت از بحران معنا

 انسان در دوران معاصر، پس از تجربه تکانه ­های عظیم تاریخی - رنسانس، نهضت اصلاح دینی، انقلاب علمی، عصر روشنگری و جنگ ­های جهانی اول و دوم – با بحران­ های ژرف وجودی مواجه شده است. بحران اصلی تهی بودن زندگی از معنایی است که به زندگی آدمی هدف و ارزش ببخشد. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی اندیشه­ های ابوسعید ابوالخیر(۳۵۷-۴۴۰ ق) و کریشنا مورتی (۱۸۹۵-۱۹۸۶ م) برای یافتن راهکارهایی جهت برون رفت از بحران بی معنایی بررسی شده است. مسئله کانونی این پژوهش یافتن معنایی برای زیستن با تاکید بر آموزه­ های ابوسعید و کریشنا و تحلیل تفاوت­ ها و تشابهات اندیشه­ های آنان در این زمینه است. نتایج پژوهش نشان می­دهد ابوسعید ابوالخیر خودخواهی، غیاب عشق و نداشتن زندگی اصیل را در زندگی انسان دلیل اصلی بروز بحران­ های وجودی، به ویژهبحران بی­معنایی، می­داند. راهکارهای او برای برون رفت از این بحران، پرهیز از خودشیفتگی، داشتن اخلاص و عشق ورزی است. از نظر کریشنا مورتی، ذهن شرطی شده و گرانبار از دانش، نبود عشق در زندگی و کشف نکردن حقیقت فردی دلایل بروز بحران معنا در زندگی انسان اند. کریشنا برای حل این بحران، رهایی از دانش و دانستگی، ایجاد عشق در زندگی و یافتن حقیقت شخصی را راهگشا می­ داند. «خودپرستی» و «نداشتن زندگی اصیل» از نظر ابوسعید با «غیاب عشق» و «عدم کشف حقیقت فردی» از نظر کریشنا، درواقع تعابیر متفاوت از واقعیتی واحدند. حضور خدا در متن آموزه­ های ابوسعید و غیاب خدا در اندیشه کریشنا، بارزترین تفاوت در نگرش این دو عارف است.

کلیدواژه ها:

بحران بی معنایی ، ابوسعید ابوالخیر ، کریشنا مورتی