بررسی تحول چهره نگاری، در نقاشی های دوره قاجار

دوره قاجار مقارن با وقایع مهمی در اروپا همزمان بود؛ که این وقایع موجب ایجاد تحولاتی در بسترهای جدید اجتماعی وسیاسی در این دوره گردید و حتی در هنر این عصر نیز ظهور و توسعه یافت. چنین تغییرات نه تنها در ایران بلکه بیشترکشورهای جهان را در عرصه های سنتی، فرهنگی و هنری تهدید می کرد و موجب ایجاد چالش های مختلف شد. اما یکباره باورود این موج عظیم در دوره قاجار ویژگی های تصویری و چهره نگاری با مفاهیم فراواقعی و عرفانی و... جای خود را به مضامینجهانی و با تاثیراتی از هنر اروپایی نمایان می کنند. در این دوره یکی از موضوعات مورد استقبال هنرمندان، چهره پردازی باشیوه خاصی است که استادانه اجرا شده اند. حال سوال تحقیق این است: نحوه اجرای چهره ها افراد دوره قاجار چگونه است؟ چهعوامل و موضوعاتی بر چهره نگاری های اجرا شده بر تابلو نقاشی تاثیر گذاشته است؟ هدف از این تحقیق بررسی بخشچهره نگاری های تصویر شده بر روی تابلو های نقاشی لاکی است که در آنها شیوه و تاثیرات فرهنگ غرب انعکاس یافته است.بر مبنای این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و از مجموعه ناصر خلیلی و منابعتصویری دیگر انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد بیشتر چهرهها سه رخ است و خیلی به ندرت چهرهای از رو بهرو یا نیمرخ کار شده است و این پای بندی به اصول گذشته است. دفرماسیون چهره نگاری و فرم های پردازش شده تصویریحاکی از ذهن گرایی نقاش است. در چهره پردازی ها ویژگی های دنیوی و احساسی بیشتر به کار برده شده و مخاطب را به فضایمعنوی دعوت نمی کند و حتی درچهره افراد نگرشی اشرافیت پنهان، کنش مند و گاهی آشکار و در ابعاد متفاوت اجرا شده اند.

کلیدواژه ها:

دوره قاجار ، نقاشی لاکی ، چهره نگاری ، تحول موضوع و عناصر بصری