بررسی کارایی فضای معماری بازار وکیل بر مبنای استفاده از نورگیری طبیعی

از آنجا که از دیرباز نورگیری و استفاده از نور طبیعی در فضاهای معماری با کاربری تجاری مانند بازارها، همیشه به عنوانعاملی کلیدی مورد توجه معماران بوده است، در این پژوهش با عنوان "بررسی کارایی فضای معماری بازار وکیل بر مبنایاستفاده از نورگیری طبیعی"، به مطالعه نورگیری و الگوهای معماری ایرانی در استفاده از عناصر و عوامل نورگیری در فضایکالبدی بازار وکیل، که سهم گسترده ای از معماری آن، به عنوان یکی از آثار شامل معماری عصر زندیه در بین سال های۱۱۹۳-۱۱۷۲ هجری قمری می باشد، پرداخته شده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی کارایی فضای کالبدی بازار وکیل بر مبنای حس و واکنش رفتاری مخاطب از فضاهای معماری مذکور، در معرض نورگیری که از مجرای عناصر و عوامل اصیل و باهویت معماری ایرانی تحقق یافته است، می باشد. در این حین، شناخت عوام و عناصر نورگیری و چگونگی عملکرد آنها درفضای کالبدی نمونه موردی مذکور و نیز نقش نورگیری حاصل بر تبیین ماهیت و کیفیت کارایی فضاهای مدنظر، از دیگراهداف پژوهش است. روش پژوهش حاضر، از نوع تحلیلی- توصیفی می باشدد، که از ابزار کتابخانه های اعم از کتب، مقالات و پایگاه های اینترنی معتبر، در جهت کسب اطلاعات در ارتباط با مبانی نورگیری و عوامل آن در معماری سنتی ایرانی استفادهشده است و از بازدید میدانی جهت برداشت اطلاعات و عکسبرداری از محل پژوهش (فضای کالبدی بازار وکیل) استفاده شدهاست، که تمامی این مطالب در قالب جدول ها و عکس ها در بخش تجزیه و تحلیل ارائه شده است. در بخدش نتیجه گیری،شناخت و دسته بندی نوع عملکرد نورگیری (مستقیم و یا غیرمستقیم)، جهدت نورگیری (سقفی، جانبی و ...)، جانمایی درساختار (بر مبنای هنر و معماری زندیه)، شناخت فنی عوامل و عناصر نورگیری (فن ساخت، مصالح شناسی)، تبیین ماهیتمعماری فضا (ایستا، پویا و ...) و ماهیت کارکردی فضا (عبوری، مکث و ...) ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

کارایی فضا ، فضای معماری ، بازار وکی ، نورگیری طبیعی