خرما، هویت و زندگی روزانه (مطالعه موردی: روستای شلدان ۱۳۰۰ – ۱۳۵۷ش)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 264

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SSJ-11-1_001

تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1400

چکیده مقاله:

معیشت، تغذیه و شیوه گردآوری غذا توسط مردم در گذشته، بخشی از مطالعات حوزه تاریخ اجتماعی به شمار می رود. با پژوهش در این موضوعات می توان با مواد غذایی و چگونگی تهیه، تولید، نگهداری و مصرف آن ها در گذشته آشنا شد. در این نوشتار، به نقش خرما در زندگی روزانه مردم روستای شلدان در جنوب استان فارس، طی سال های ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ش پرداخته شده است. خرما در این روستا، از راه های مختلفی تهیه می شد و در کنار نان، خوراک اصلی مردم شلدان را تشکیل می داد. افزون بر این، خرما استفاده طبی نیز داشت، جایگزین مناسبی برای شکر بود و از آن محصولات و غذاهای مختلفی تهیه می شد که برخی از آن ها هنوز هم مورد توجه است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی در پی پاسخ به این سوال است که خرما به عنوان یکی از مولفه های فرهنگ مادی چه نقشی در شکل دادن، هویت بخشیدن و استمرار یافتن زندگی روزانه مردم روستای شلدان در فاصله سال های ۱۳۰۰ تا ۱۳۵۷ش داشته است؟ از آن جا که در منابع تاریخی راجع به پیشینه این روستا و مکان های پیرامون آن اطلاعات زیادی وجود ندارد، تکیه اصلی این پژوهش بر تاریخ شفاهی از طریق مصاحبه با شماری از معمرین و اسناد محلی حسینیه روستا بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که خرما به عنوان یک عنصر مادی و یکی از مولفه های مهم فرهنگ مادی و فرهنگ دینی مردم شلدان، نقش بی بدیلی در شکل دادن و تنظیم روابط اجتماعی در زیست جهان مادی و معنوی و متعاقب آن در زندگی روزانه آن ها داشته است.

نویسندگان

مظهر ادوای

دانش آموخته دکتری تاریخ و پژوهشگر پسا دکتری تاریخ، دانشگاه تهران ، تهران، ایران

مصطفی ابراهیمی

دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن بطوطه (۱۴۱۷). رحله، محقق عبدالهادی تازی، ریاض: اکادیمیه المملکه ...
  • ابن بلخی (۱۳۷۴). فارسنامه، تصحیح و تحشیه منصور رستگار فسایی، ...
  • استاین، ارل (۱۳۸۹). از گله­دار تا بوشهر، ترجمه احسان نظری، ...
  • اصطخری، ابراهیم بن محمد (۲۰۰۴). المسالک و الممالک، تحقیق محمد ...
  • المقدسی، شمس­الدین ابی عبدالله محمد (بی­تا). احسن التقاسیم فی معرفه ...
  • حدودالعالم (۱۳۶۲). به کوشش منوچهر ستوده، تهران: کتابخانه طهوری ...
  • حسن زاده، علیرضا (۱۳۹۵). «انسان شناسی غذا و نقد مفاهیم ...
  • خزاعی، راضیه (۱۳۸۳). «تاریخچه شکل گیری انسان شناسی خوراک»، نامه ...
  • رزم­آرا، حسینعلی (۱۳۳۰). فرهنگ جغرافیایی ایران، ج۷، تهران: دایره جغرافیایی ...
  • ستندیج، تام (۱۳۹۳). خوراک و تاریخ، ترجمه محسن مینوخرد، تهران: ...
  • شاردن، ژان (۱۳۷۲)، سفرنامه، ج۳، ترجمه اقبال یغمائی، تهران: توس ...
  • ضیایی، محمد رفیع (۱۳۸۵)، «نخل، خرما، درخت خرما و آنچه ...
  • عسکری چاوردی، علیرضا (۱۳۹۲). پژوهش­های باستان­شناسی کرانه­های خلیج فارس(شهرستان­های لامرد ...
  • فره­وشی، بهرام (۱۳۸۱). فرهنگ فارسی به پهلوی، تهران: دانشگاه تهران ...
  • فسایی، حاج میرزا حسن (۱۳۸۲). فارسنامه ناصری، تصحیح و تحشیه ...
  • فکوهی، ناصر (۱۳۸۷). «انسان شناسی خوراک، نگاهی به مفهوم غذاهای ...
  • کریم نیا، مینو (۱۳۸۴). نخل در فرهنگ ایرانی، تهران: سازمان ...
  • گرونو، یوکا، (۱۳۹۲). جامعه شناسی سلیقه، ترجمه مسعود کیانپور، تهران: ...
  • متین، پیمان (۱۳۹۸). «خرما»، دانشنامه فرهنگ مردم ایران، ج ۳ ...
  • محمدی فر، شمامه (۱۳۹۳). «خرما»، دانشنامه جهان اسلام، ج ۱۵ ...
  • محیایی، حاج ابراهیم (۱۳۸۱). گذر از سرمنزل عنقا، مقدمه و ...
  • مدنی، سید جلال­الدین (۱۳۸۳). تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج۱، قم: ...
  • موسی­پور، ابراهیم (۱۳۸۶). «تاریخ اجتماعی: رویکردی نوین به مطالعات تاریخی»، ...
  • موسی­پور بشلی، ابراهیم (۱۳۹۴). دین زیسته و زندگی روزانه (پژوهشی ...
  • نرسیسیانس، امیلیا (۱۳۸۷). «خوراک، تابو و مرزهای هویتی»، خوراک و ...
  • هنری، مرتضی (۱۳۵۱). «اهمیت درخت خرما در زندگی مردم خور»، ...
  • Guy, Kolleen M, FOOD AND DIET, Encyclopedia of European social ...
  • ابراهیمی، محمد علی، ۵/۱/۱۳۹۵، خباز، ۶۵ ساله، شهرک امام خمینی ...
  • اسدی، زینب، ۱۴/۱/۱۳۹۵، خانه دار، ۷۵ ساله، شهرک امام خمینی ...
  • اسدی، شهربانو، ۱۲/۱/۱۳۹۵، خانه دار، ۶۵ ساله، شهرک امام خمینی ...
  • بهرامی، حیدر، ۲۶/۱/۱۳۹۵، خباز، ۷۶ ساله، شهرک امام خمینی (محله ...
  • جمالی، نصرالله، ۱۵/۱/۱۳۹۵، بازنشسته، ۷۵ ساله، شلدان قدیم ...
  • جمالی، سکینه، ۲۱/۱/۹۵، خانه دار، ۶۵ ساله، شهرک امام خمینی ...
  • جمالی، مدینه، ۱۷/۱/۹۵، خانه دار، ۷۰ ساله، شهرک امام خمینی ...
  • دلشاد، مریم، ۷/۱/۹۵، خانه دار، ۷۵ ساله، شهرک امام خمینی ...
  • علی­زاده، نرگس، ۵/۱/۹۵، بازنشسته، ۷۲ ساله، شهرک امام خمینی (محله ...
  • محمد رضا اشک آلود، ۲۰/۴/۹۲، کشاورز، ۹۰ ساله، شهرک امام ...
  • نمایش کامل مراجع