عکاسی به مثابه ی تمثیلی نو از وحدت وجود

بیان و انتقال مفاهیم عرفانی، همواره در طول تاریخ با چالش مواجه بوده است. محدودیتهای زبان به عنوان ابزاری در انتقال این مفاهیم از یک سو و تناقض نما جلوه نمودن آنها از سوی دیگر، همواره مانعی بر سر راه انتقال چنین دریافته هایی بوده است. عرفا راه برون رفت از این چالش را در استفاده از ظرفیتهای هنر یافته اند. بدین گونه، به کارگیری تمثیل ها نقش مهمی در انتقال مفاهیم عرفانی یافته است. مقتضیات زمانه و تجربیات بشر در هر دوره ای، امکانی محدود برای بسط دریافته های عرفانی فراهم میکند. چنانکه برای تبیین مفاهیمی مانند وحدت وجود، وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت از تمثیلهایی چون آب، آیینه و نور مدد جسته اند. طبیعی است که جمع مفاهیم »وحدت« و »کثرت« در ظاهر متناقض مینماید و به کارگیری تمثیل هایی قابل درک تنها راهکاری است که میتواند در مرتفع کردن این تناقضهای ظاهری موثر باشد. امروزه با همه گیر شدن تجربه ی عکاسی در زندگی روزمره انسانها این امکان فراهم شده است تا بتوان از این فرایند به عنوان تمثیلی نو در تبیین مفاهیم وحدت وجودی بهره جست. چنین تبیینی علاوه بر قابل فهم تر کردن مفهوم عرفانی وحدت وجود، میتواند کارکرد عکاسی را نیز به عنوان هنر تحت تاثیر قرار دهد. این نوشتار بر آن است تا ضمن بررسی هنر عکاسی به مثابه ی تمثیلی نو از مفهوم وحدت وجود، تاثیرات ناشی از چنین نگاهی به عکاسی را نیز در خلق هنر نشانه رود.

کلیدواژه ها:

تمثیل ، عرفان ، عکاسی ، وحدت وجود