ارزیابی شاخصهای اسلامی در معماری خانه های مسکونی معاصر منتخب در شهر سنندج براساس جنسیت ساکنین

براساس دستور قرآن کریم، سکونتگاه مناسب برای انسان باید با نیازهای وجودیش سازگاری داشته و رشد و تعالی فرد را فراهم آورد. بنابراین، به جهت عدم گسترش طراحی معماری خانه های فاقد کیفیت لازم مانند داشتن تناسب با جنسیت، نیازهای جسمانی و ذهنی ساکنین، القای حس معنوی در آنها و رعایت استانداردهای مربوطه، ارزیابی و بررسی مطالعات و پژوهشهای انجام شده در این حوزه که برگرفته از اصول اسلامی اند، برای رسیدن به معماری مطلوب خانه های مسکونی معاصر اسلامی مهم است؛ زیرا با وجود تفاوتهای میان زن و مرد و زندگی آنها در جامعه و بلاخص خانه های مسکونی، در ایران تحقیقات اندکی خاصه به ویژگیهای جنسی و جنسیتی شان در این فضاها پرداخته است. ازاینرو نوشتار حاضر با هدف تبیین تاثیرات تفاوتهای جنسیتی بر فضا و اصول طراحی فضاهای متفاوت در خانه های مسکونی معاصر با بهره از ویژگیهای اسلامی برای زنان و مردان با ویژگیهای جسمی، ذهنی و جامعه شناختی آنان، نگارش شده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و میدانی است. برای آمار استنباطی از روش یو من- ویتنی و برای آمار توصیفی (پرسشنامه خبرگان) از جدول درصد توزیع فراوانی نظرات با استفاده از نرمافزار اسپیاساس بیست و دو استفاده شد. یافته های پژوهش از انتخاب چهار نمونه از خانه های مسکونی معاصر شهر سنندج براساس نمونه گیری تصادفی در چهار شهرک جدید آن در دوره معاصر و بررسی آنها از طریق مشاهدات، برداشت و تحلیل پلانها و رسم نماها به همراه پرسشنامه های اجرایی محقق ساخته که سوالات همان متغیرها هستند، از بیست و هشت نفر از ساکنین همان خانه های مسکونی معاصر (براساس جدول مورگان) و پانزده نفر از خبرگان (براساس خودبسندگی داده ها)، حاصل شدند. نمره گذاری براساس مقیاس لیکرت و پایایی با آلفای کرونباخ، با نرم افزار ذکر شده فوق مبتنی بر انحراف استاندارد سوالات انجام شد که نتایج و راهکارهای هر یک به تفکیک ارائه گردیده است. نهایتا، طراحی فضای مکث و نشستن گروهی در حیاط یاپارکینگ سبز برای ساکنین مرد سبب ایجاد آسایش جسمانی، افزایش تعاملات و اتفاق نظر میان آنان میشود. سازماندهی خطی فضاهای اصلی و عدم طراحی فضاها با جزئیات فراوان سبب کاهش تحریک پذیری حواس در ساکنین زن، برقراری آرامش و افزایش ایمنی در خانه میشود.

کلیدواژه ها:

شاخصهای اسلامی ، معماری خانه های مسکونی معاصر ، سنندج ، جنسیت.