تعامل اخلاق، معنویت و عقلانیت در تمدن نوین اسلامی

هدف: هدف این تحقیق، بررسی و تعیین استلزامات اخلاقی، معنوی و عقلانی در تمدن سازی اسلامی- ایرانی و مناسبات آنها با یکدیگر بوده است. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز با مطالعه و کاوش در منابع مرتبط گردآوری شد و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در بعد اخلاقی تمدن سازی اسلامی، مولفه های متعددی از جمله: حس کرامت، اصالت اخلاقی، پرهیز از خودستایی، مدارا و سعه صدر و مهرورزی؛ در بعد عقلانی، مولفه های اجتهاد پویا، مدیریت کارامد، اهتمام به تولید دانش بومی و عبرت گیری؛ همچنین در بعد معنوی مولفه های نگرش توحیدی، مقابله با عناصر معنوی کاذب و تبیین درست مولفه های معنوی مشخص شده و به شیوه توصیفی- تحلیلی تجزیه و تحلیل شدند. نتیجه گیری: از مجموع تحلیل هر یک از عوامل پیش گفته و ارتباط آنها با یکدیگر می توان نتیجه گرفت که برای تمدن سازی، اخلاق و معنویت و عقلانیت را به عنوان یک کل یکپارچه باید تلقی کرد و راهکارهای اصلی را از تعامل و ارتباط متقابل آنها مشخص نمود.

کلیدواژه ها:

تمدن سازی اسلامی ، استلزام عقلی تمدن سازی ، استلزام معنوی تمدن سازی ، استلزام اخلاقی تمدن سازی