توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی با گذر از رویکرد نیازمبنا به دارایی مبنا؛ (موردکاوی محله فرحزاد تهران)

رویکردهای ساماندهی اسکان‍های غیررسمی بر نیازهای سکونت گاه‍ها، یعنی تفکر تامین نیاز و خدمات متمرکز بوده و توجه کمتری به سرمایه‍ها و توانمندی‍های ساکنان این سکونت‍گاه‍ها شده است. لذا رویکردهای توسعه مبتنی بر اجتماعات محلی در بین برنامه ریزان رواج یافته است. در سیاست توسعه دارایی مبنا، توسعه بر پایه سرمایه‍های محلی و با کمترین دخالت‍های دولت صورت می‍گیرد. لذا هدف مقاله واکاوی رویکرد توسعه دارایی‍مبنا به منظور ساماندهی سکونت‍گاه‍های غیررسمی با انتخاب اسکان غیررسمی محله فرحزاد در شمال غرب تهران است. این پژوهش با رویکرد ترکیبی (کمی کیفی)، به لحاظ ماهیت در دسته پژوهش های توصیفی ‍تحلیلی قرار می‍گیرد. به منظور برداشت دارایی های محله فرحزاد از روش مطالعه اسناد، پیمایش‍های میدانی و مصاحبه های نیمه ساختار یافته با کنشگران محلی و ساکنین استفاده شده است. تعداد ۹۳ خانوار برای پرسشنامه و مصاحبه به‍طور تصادفی انتخاب‍شده‍اند و تحلیل داده‍ها با روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. نتایج نشان می‍دهد وجود شبکه های نسبتا قدرتمند غیررسمی بین نهادهای مردمی فعال، نهادهای مذهبی و ساکنان و قومیت‍ها، سرمایه اجتماعی بالا و روددره فرحزاد و سرمایه‍های کالبدی محله از دارایی‍های این محدوده هستند. متناسب با دارایی های مطالعه و احصا شده، برنامه‍های اولویت‍دار و نهادهای مجری مشخص شده اند تا با اجرای برنامه ها بهبود شرایط زیست و معیشت و کاهش آسیب های اجتماعی در محله فرحزاد محقق گردد.

کلیدواژه ها:

سکونت گاه های غیررسمی ، توسعه دارایی مبنا ، سرمایه اجتماعی ، محله فرحزاد تهران