بررسی تاثیرات اقلیمی بناهای بومی در دل خاک بر آسایش حرارتی در راستای معماری پایدار، اقلیم گرم و خشک ایران

در کشوری مانند ایران با وسعت و تنوع اقلیمی، نمی توان دو منطقه همجوار با شرایط اقلیمی یکسان یافت. در نتیجه این تنوع اقلیمی، معماریبومی مختلفی را در این پهنه جغرافیا شاهد هستیم. معماران در گذشته با توجه به اقلیم هر منطقه روشهایی را برای تامین آسایش و ایجادشرایط مناسب زیستی در نظر میگرفتند. از جمله این راهکارها می توان به نحوه ارتباط ساختمان با زمین در قالب فرورفته در دل خاک اشارهکرد. زمین در مناطق مختلف جهان منبع متنوعی برای تامین سرما و گرما می باشد که با توجه به شرایط آب و هوایی آن منطقه می تواند عاملیمفید و یا عاملی آزاردهنده تلقی شود. نزدیکی به زمین در فلات مرکزی ایران برای رسیدن به آسایش ساکنان مزیت محسوب شده ولی همینعامل در اقالیم دیگر مانند مناطق مرطوب، مشکل ساز می شود.قرارگیری بخشی از بنا داخل خاک از تدابیر اقلیمی معماران در اغلب خانه های بومی ایران بوده است. این راهکار اقلیمی با افزایش زمان تاخیرانتقال حرارت خاک به آسایش حرارتی ساکنان کمک می کند. دمای زمین در زمستان گرمتر از دمای هوا خارج است که با قرارگیری بخشی ازبنا در دل زمین مشکل سرما تا حد زیادی مرتفع میشود. به همان اندازه این تدبیر در تابستان ها نیز مشکلات ناشی از گرما را حل کرده است،چرا که دمای زمین در تابستان از دمای هوای خارجی خنکتر می باشد. از فضاهایی که به تامین آسایش حرارتی کمک می کنند و جزء فضاهایزیرزمین محسوب می شوند، می توان به سرداب، حمام، حوضخانه، آبانبار و شوادان اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

معماری بومی ، استفاده از زمین ، معماری پایدار