تاملی در یگانه انگاری علوم انسانی اسلامی و سکولار

قاسم ترخان

تاملی در یگانه انگاری علوم انسانی اسلامی و سکولار

محل انتشار: فصلنامه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی، دوره: 25، شماره: 87

سال انتشار: 1400

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 105

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/1374879

شناسه ملی سند علمی:

JR_KSIU-25-87_007

تاریخ نمایه سازی: 22 دی 1400

چکیده مقاله:

هدف: نوشتار حاضر با هدف پاسخ به این پرسش که آیا در فرایند تولید علوم انسانی اسلامی، شاهد تغییر ماهیت و بنیادهای این علوم خواهیم بود، یا صرفا با حفظ ماهیت، تغییراتی در هویت آنها پدید می آید؟ و در نهایت، ترجیح دیدگاه تاسیس بر دیدگاه تهذیب، انجام شد. روش: در گردآوری اطلاعات، از روش کتابخانه ای و در استنتاج دیدگاه، از روش توصیفی تحلیلی و در کارکردها و برایندها، از روش اجتهادی بهره برده است.یافته ها: ضمن نقد دیدگاه یگانه انگار، دیدگاه دوگانه انگار بر اساس دلایلی مورد پذیرش قرار گرفت. نتیجه گیری: اولا: عناصر ماهیت ساز این علوم از عواملی مانند گزاره های کلامی اثر می پذیرند و برایند آن، اسلامیت این علوم است؛ لذا اسلامیت به ماهیت علوم انسانی مرتبط است. ثانیا: پذیرش نظریه تناسق در ملاک تمایز علوم و اقتضائات ارتباط سه سطحی مولفه های علم، می تواند توجیه مناسبی را برای پذیرش این مدعا ارائه کند. از سویی در بحث علم دینی، معنای دیسیپلین علم، محوریت دارد و از سویی دیگر، تاثیر گزاره های کلام شیعی بر مولفه های علوم انسانی از حیث قلمرو، حداکثری و از حیث میزان، بنیادین است؛ به گونه ای که چاره ای جز پیشنهاد عناصر ماهیت ساز جدید در علوم انسانی اسلامی وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

علوم انسانی ، تناسق ، علم دینی ، علوم اسلامی ، مبانی کلامی

نویسندگان

قاسم ترخان

کارشناسی ارشد مدرسی الهیات/ سطح ۴ فقه و اصول، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی/ نشانی: قم؛ بلوار ۱۵ خرداد، کوچه شهید میثمی، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گروه کلام/ نمابر: ۰۲۵۳۷۶۰۳۰۱۳/ Email: tarkhan@iict.ac.ir

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

آخوند خراسانی، محمدکاظم(۱۴۲۹ ق). کفایه الاصول. بیروت: آل البیت.. ...
ابن سینا(۱۴۰۴ ق). الشفاء الالهیات. تصحیح سعید زائد- الاب ...
ابن سینا(۱۳۲۶ ق). تسع رسائل فی الحکمه و الطبیعیات. قاهره: ...
ارسطو(۱۳۷۸). مابعدالطبیعه(متافیزیک). ترجمه محمدحسن لطفی. تهران: طرح نو.. ...
امام خمینی، سید روح الله(۱۳۷۶). جواهر الاصول. تهران: موسسه تنظیم ...
امام خمینی، سید روح الله(۱۴۲۱ ق). لمحات الاصول(تقریرات درس آیت ...
اوجبی، علی(۱۳۸۷). کلام جدید، مبانی و آموزه ها. تهران: اساطیر.. ...
بریان، مگی(۱۳۵۹). پوپر. ترجمه منوچهر بزرگمهر. تهران: خوارزمی.. ...
بیاتی، ابوالحسن و مجتبی خندق آبادی (۱۳۹۳). «مدل طبقه بندی ...
ترخان، قاسم(۱۳۹۶). درآمدی بر مبانی کلامی علم دینی. تهران: پژوهشگاه ...
جوادی آملی، عبدالله(۱۳۷۵/الف). رحیق مختوم. قم: اسراء.. ...
جوادی آملی، عبدالله(۱۳۷۵/ب). «علم کلام؛ تعریف، وظیفه، قلمرو». قبسات، سال ...
خرمشاهی، بهاءالدین(۱۳۷۵). «پرسش و پاسخی چند پیرامون مبادی کلام جدید». ...
خسروپناه، عبدالحسین(۱۳۷۹). کلام جدید. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه ...
دفتر همکاری حوزه و دانشگاه(۱۳۷۱). مبانی اقتصاد اسلامی. تهران: سمت.. ...
دیلتای، ویلهم(۱۳۸۸). مقدمه بر علوم انسانی. ترجمه منوچهر صانعی دره ...
ربانی گلپایگانی، علی(۱۳۷۸). درآمدی بر علم کلام. قم: دارالفکر.. ...
رشاد، علی اکبر(بی تا). «مبحث وحدت و تمایز علوم». دوره ...
رشاد، علی اکبر(۱۳۹۵). «منطق طبقه بندی علوم». ذهن، سال هفدهم، ...
رفیعی، علی(۱۳۷۳). «طبقه بندی علوم در جهان اسلام». نامه فرهنگ، ...
سبحانی، جعفر(۱۳۶۷). تهذیب الاصول. قم: دارالفکر.. ...
سبحانی، جعفر(۱۳۸۲). مدخل مسائل جدید در علم کلام. قم: امام ...
سروش، عبدالکریم(۱۳۷۳).تفرج صنع. تهران: صراط، چ سوم.. ...
سروش، عبدالکریم(۱۳۸۰). «علامه طباطبایی در جامه یک متکلم و نسبت ...
سلیمانی امیری، عسکری(۱۳۸۸). منطق و شناخت شناسی از نظر آیت ...
سوزنچی، حسین(۱۳۸۷). «ارزش و علم؛ درآمدی بر علوم انسانی اسلامی». ...
سوزنچی، حسین(۱۳۹۳). «نظریه علم دینی». علم دینی: دیدگاهها و تحلیلها ...
شاله، فیلیسین(۱۳۷۸). شناخت روش علوم. ترجمه یحیی مهدوی. تهران: دانشگاه ...
شریفی، احمدحسین(۱۳۹۴). مبانی علوم انسانی اسلامی. قم: آفتاب توسعه، چ ...
طاهری، جلال الدین(۱۳۸۲). المحاضرات(مباحث فی اصول الفقه). اصفهان: مبارک.. ...
طباطبایی، سید محمدحسین(۱۳۶۸ ق). حاشیه الکفایه. قم: بنیاد فکری استاد ...
طوسی، خواجه نصیرالدین(۱۳۷۵). شرح الاشارات والتنبیهات. قم: البلاغه.. ...
عبداللهی، مهدی و عبدالحسین خسروپناه(۳۸۷). «پژوهشی در ماهیت کلام جدید». ...
عراقی، آقا ضیاءالدین(۱۴۱۴ ق ). مقالات الاصول. قم: مجمع الفکر ...
عراقی، آقا ضیاءالدین(بی تا). نهایه الافکار. قم: جماعه المدرسین فی ...
علی تبار، رمضان(۱۳۹۹). «نقش فلسفه دین در هویت بخشی علوم ...
فارابی، محمد بن محمد(۱۹۹۶ م). احصاءالعلوم. شارح: علی بوملحم. بیروت: ...
فرامرز قراملکی، احد(۱۳۷۳). موضع علم و دین در خلقت انسان. ...
فرامرز قراملکی، احد(۱۳۷۸). هندسه معرفتی کلام جدید. تهران: دانش و ...
فنایی، ابوالقاسم(۱۳۷۵). درآمدی بر فلسفه دین و کلام جدید. تهران: ...
کیانی فرید، مریم(۱۳۹۰). «طبقه بندی در تاریخ؛ بحثی در باب ...
لاریجانی، صادق(۱۳۷۵). «تاملی در کلام جدید». اندیشه حوزه، سال دوم، ...
مجتهد شبستری، محمد(۱۳۸۴). هرمنوتیک، کتاب و سنت. تهران: طرح ...
محقق، مهدی(۱۳۷۰). «تقسیم بندی علوم از نظر دانشمندان اسلامی». رهیافت، ...
مطهری، مرتضی(۱۳۷۹). مجموعه آثار، ج ۱. تهران: صدرا.. ...
مطهری، مرتضی(۱۳۸۳). مجموعه آثار، ج ۸. تهران: صدرا.. ...
مطهری، مرتضی(۱۳۷۵). مجموعه آثار، ج ۱۰. تهران: صدرا.. ...
مطهری، مرتضی(۱۳۸۵). مجموعه آثار، ج ۲۴. تهران: صدرا.. ...
ملکیان، مصطفی(۱۳۷۴). «اقتراح درباره دفاع عقلانی از دین». نقد و ...
واعظی، احمد(۱۳۷۵). «ماهیت علم کلام جدید». نقد و نظر، سال ...
هادوی تهرانی، مهدی(۱۳۸۱). مبانی کلامی اجتهاد. قم: خانه خرد، چ ...
Abdullahi, Mahdi & Abd al-Hussein Khosropanah (۲۰۰۸). “Research on the ...
Akhund Khorasani; Mohammad Kazem (۱۴۲۹ LC). Kifaya al-Osul. Beirut: Al-Albayt.. ...
Alitabar, Ramazan (۲۰۲۰). “The Role of Philosophy of Religion in ...
Aristotle (۱۹۹۹). Metaphysics. Translated by Mohammad Hassan Lotfi. Tehran: Tarhe ...
Bayati, Abolhassan & Mojtaba Khandaghabadi (۲۰۱۴). “Model of classification of ...
Brian, Maggie (۱۹۸۰). Popper. Translated by Manouchehr Bozorgmehr. Tehran: Kharazmi ...
Dilthey, Wilhelm (۲۰۰۹). Introduction to Humanities. Translated by Manouchehr Sanei ...
Fanaei, Abolghasem (۱۹۹۶). An Introduction to the Philosophy of Religion ...
Farabi, Muhammad ibn Muhammad (۱۹۹۶). Ehsa Al-Olum. Beirut: Dar and ...
Faramarz Gharamaleki, Ahad (۱۹۹۴). The position of science and religion ...
Faramarz Gharamaleki, Ahad (۱۹۹۹). Epistemological Geometry of New Theology. Tehran: ...
Hadavi Tehrani, Mehdi (۲۰۰۲). Theological Foundations of Ijtihad. Qom: Kherad ...
Ibn Sina (۱۳۲۶ LC). Nine epistles in wisdom and nature. ...
Ibn Sina (۱۴۰۴ LC). Ashifa- Theology. Edited by Saeed Zayed ...
Imam Khomeini, Seyyed Ruhollah (۱۴۲۱ AH). Lamahat al-Osul (Lectures of ...
Imam Khomeini, Seyyed Ruhollah (۱۹۹۷). Javaher al-Osul. Tehran: Imam Khomeini ...
Iraqi, Agha Zia al-Din (۱۴۱۴ AH). Articles of Origin. Qom: ...
Iraqi, Agha Zia al-Din (۱۴۱۴ AH). Maghalat al-Osul. Qom: Islamic ...
Javadi Amoli, Abdullah (۱۹۹۶). “Theology; Definition, Duty, Realm”. Ghabasat, First ...
Javadi Amoli, Abdullah (۱۹۹۶). Rahiq Makhtum. Qom: Isra.. ...
Khorramshahi, Bahaoddin (۱۹۹۶). “Questions and answers about some principles of ...
Khosropanah, Abdul Hussein (۲۰۰۰). New theology. Qom: Islamic Propaganda Office ...
Kiani Farid, Maryam (۲۰۱۱). “Classification in the History of Debate ...
Larijani, Sadegh (۱۹۹۶). “Reflection on the New Word”. Andisheh Hozeh ...
Malekian, Mustafa (۱۹۹۵). “Introduction to the Rational Defense of Religion”. ...
Mohaghegh, Mehdi (۱۹۹۱). “Classification of sciences according to Islamic scientists”. ...
Motahhari, Morteza (۱۹۹۶). Collection of Works, Vol. ۱۰. Tehran Sadra ...
Motahhari, Morteza (۲۰۰۰). Collection of Works, Vol. ۱. Tehran: Sadra ...
Motahhari, Morteza (۲۰۰۴). Collection of Works, Vol. ۸. Tehran: Sadra ...
Motahhari, Morteza (۲۰۰۶). Collection of Works, Vol. ۲۴. Tehran: Sadra ...
Mujtahid Shabestari, Mohammad (۲۰۰۵). Hermeneutics, Book and Tradition. Tehran: Tarhe ...
Office of Cooperation between the seminary and the university (۱۹۹۲). ...
Ojabi, Ali (۲۰۰۸). New Theology, principles and teachings. Tehran: Asatir.. ...
Rabbani Golpayegani, Ali (۱۹۹۹). An Introduction to Theology. Qom: Dar ...
Rafiei, Ali (۱۹۹۴). “Classification of Sciences in the Islamic World”. ...
Rashad, Ali Akbar (۲۰۱۶). “The Logic of science classification”. Mind, ...
Rashad, Ali Akbar (No Date). “The Issue of unity and ...
Ricoeur, Paul (۱۹۹۰). Hermeneutics and the Human Sciences. Trans. By ...
Shaleh, Phyllisin (۱۹۹۹). Knowledge of science methods. Translated by Yahya ...
Sharifi, Ahmad Hussein (۲۰۱۵). Fundamentals of Islamic Humanities. Qom: Aftab ...
Sobhani, Jafar (۱۹۸۸). Tahzib al-Osul. Qom: Dar al-Fikr.. ...
Sobhani, Jafar (۲۰۰۳). Introduction to New Issues in Theology. Qom: ...
Soleimani Amiri, Askari (۲۰۰۹). Logic and epistemology according to Ayatollah ...
Soroush, Abdul Karim (۱۹۹۴). Industrial promenade. Tehran: Serat Cultural Institute.. ...
Soroush, Abdul Karim (۲۰۰۱). “Allameh Tabatabai as a theologian and ...
Suzanchi, Hussein (۲۰۰۸). “Value and science; An Introduction to Islamic ...
Suzanchi, Hussein (۲۰۱۴). “Theory of Religious Science”. Religious science: views ...
Tabatabai, Seyyed Mohammad Hussein (۱۳۶۸ AH). Hashiya al-Kifayah. Qom: Allameh ...
Taheri, Jalaluddin (۲۰۰۳). Al-Mohazeraat (topics in the principles of jurisprudence). ...
Tarkhan, Qhasem (۲۰۱۷). An Introduction to the Theological Foundations of ...
Tusi, Khawaja Nasir al-Din (۱۹۹۶). Sharh Al-Isharat & Al-Tanbihat. Qom: ...
Waezi, Ahmad (۱۹۹۶). “The nature of the new theology”. Journal ...

نمایش کامل مراجع