مقایسه تاثیر عناصر میکروآلیاژ Ti و Nb بر ریزساختار و خواص مکانیکی یک فولاد ریختگی با عملیات حرارتی تندسرمایی - بخش بندی شده (Q-P)

در مقاله حاضر تاثیر عناصر میکروآلیاژ Ti و Nb بر ریزساختار و خواص مکانیکی یک فولاد استحکام بالا (AHSS ) در عملیات حرارتی تندسرمایی بخش بندی (Q-P ) بررسی شد. نمونه های فولادی حاوی عناصر میکروآلیاژ Ti و Nb تحت عملیات حرارتیQ-P و سرمایش سریع ، برگشت (Q-T ) قرار گرفتند. پس از انجام عملیات حرارتی Q-P و Q-T، بررسی خواص نمونه ها توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی(SEM) ، آنالیز اشعه ایکس (XRD)، ریزسختی سنجی، آزمایش کشش و آزمون اریکسون انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که عملیات حرارتیQ-P نسبت به عملیات حرارتی Q-T از خواص مکانیکی بهتری برخوردار است. در عملیات حرارتیQ-P حاوی میکروآلیاژ Ti، میزان آستنیت باقیمانده (γ_R) نمونه نسبت به نمونه حاوی میکروآلیاژ Nb بیشتر است. استحکام وکرنش شکست نمونه حاوی میکروآلیاژ Ti به ترتیب MPa ۱۰۷۰ و ۲۴ درصد گزارش شد. استحکام و کرنش شکست نمونه حاوی میکروآلیاژ Nb نیز به ترتیب MPa ۹۸۰ و ۱۹ درصد گزارش شد. در عملیات حرارتی Q-P، شکل پذیری نمونه حاوی میکروآلیاژ Ti نسبت به نمونه میکروآلیاژ Nb بیشتر می باشد.

کلیدواژه ها:

کوئنچ - بخش بندی(Q-P) ، آستنیت باقی مانده ، استحکام تسلیم ، استحکام کششی نهایی ، میکروآلیاژ