ارائه یک مدل مفهومی مبتنی بر رویکرد تدابیر سیاستی برای ارزیابی حکمرانی وسیاستگذاری در مدیریت ریسک سیل

خطر سیل در کشورهای جهان به دلیل حداقل یکی از سه عامل شهرنشینی در مناطق مستعد سیل، تغییر اقلیم و همچنین افزایش رشد اقتصادی در مناطق دارای پتانسیل خطر و آسیب بالقوه رو به افزایش است. سیل یکی از متداول ترین و مخربترین پدیده های طبیعی است که منجر به تلفات جانی و مالی و همچنین بروز پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و محیطزیستی در جامعه میشود. با افزایش نگرانیهای ناشی از تگناهای مدیریت سنتی سیل در جهان، مفهوم حکمرانی ریسک سیل پررنگ گردید. حکمرانی ریسک سیل بخشی از حکمرانی آب محسوب میگردد. حکمرانی ریسک سیل را میتوان به صورت شبکه ای از نهادها ناشی از تعامل بین کنشگران و ائتلافهای کنشگران درگیر در کلیه حوزه های سیاستی مربوط به مدیریت ریسک سیل، ازجمله برنامه ریزی ویژه کاربری اراضی ، مدیریت بحران، بازسازی و ...، تعریف کرد. حکمرانی ریسک سیل را میتوان بر اساس ابعاد رویکرد تدابیر سیاستی که شامل قواعد، گفتمانها، منابع و کنشگران درگیر در سطوح مختلف مدیریتی ازجمله محلی، منطقه ای و ملی است، مورد بررسی و ارزیابی قرارداد. هدف مقاله حاضر، آشنایی با پارادایم های تاریخی سیل و همچنین توجه به سیل از نگاه حکمرانی و همچنین ارائه مدل مفهومی پیشنهادی به عنوان الگویی مناسب برای کاهش آسیب پذیری و افزایش تاب آوری در ایران است. در این مقاله، به بررسی پارادایمهای جهانی سیل در طول تاریخ و حکمرانی ریسک سیل پرداخته میشود. مقاله حاضر تاکید میکند که مدل مفهومی پیشنهادی میتواند بهعنوان الگویی مناسب برای تدوین و بازنگری سیاستهای مرتبط با مساله سیل در راستای برنامهریزی مناسب در جهت کاهش آسیب پذیری و افزایش تاب آوری در مقیاس های تصمیم گیری مختلف باشد.

کلیدواژه ها:

پارادایم های مواجهه با سیل ، حکمرانی ریسک سیل ، راهبردهای مدیریت ریسک سیل ، مدیریت جامع سیل ، ایمنی چندلایه.