معیارهای پزشکی و حقوقی در بررسی تحمل کیفر حبس زندانیان

ارزش مجازات، در بار شدن اثرات بر آن بوده و بدون ویژگی یاد شده، اعمال مجازات، کاری نامعقول خواهد بود. اما اگر بزهکار بیمار بوده و یا در شرایط سنی مناسبی نباشد، اعمال مجازات اثر معکوسی داشته و در این صورت، اصل عدالت تحت شعاع قرار میگیرد؛ چراکه هیچ بزهکار بیمار و یا کم سن و سالی با اجرای کیفر متنبه نگشته است. با وجود اثبات مضر بودن کیفر حبس بر بزه کار در شرایط یاد شده، قانونگذار با اصرار به اجرای کیفر حبس و غیر آن، ساز و کاری با عنوان عدم تحمل کیفر را پیشبینی نکرده است. درمقابل، حقوق کیفری در کنار آئین نامه های اجرائی، سن و شرایط جسمانی و روانی بزهکار را به عنوان معیارهای موثر در تحمل کیفر حبس و حتی غیر آن، مورد توجه قرار داده است. این پژوهش با تمرکز بر روی مطالب یاد شده، با روش توصیفی تحلیلی ارزیابی میکند که لایحه قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۰ به شرط سنی بزه کار توجه داشته و کودکان و نوجوانان را از تحمل این مجازات معاف دانسته است. کما اینکه معافیت یاد شده، بر انتفای مجازات دلالت نداشته و همچون بیماریهای »سخت درمان«، تبعاتی به دنبال خواهد داشت. مستند به ماده ۵۰۲ قانون آیین دادرسی کیفری، چنانچه محکومعلیه به بیماری جسمی یا روانی مبتلا باشد و اجرای حبس و نیز دیگر مجازاتها، تشدید بیماری و یا تاخیر در بهبودی وی را بدنبال داشته باشد، تعویق مجازات بدستور قاضی، با کسب نظر پزشکی قانونی تا زمان بهبودی، راهکار ارائه شده قانونگذار در این زمینه میباشد. همچنین اطلاق واژه »مجازات« در ضمن ماده ۵۰۱ قانون آیین دادرسی کیفری، میرساند که وضعیت جسمی بزهکار زن، اعم از دوران بارداری و دوران شیردهی، از دیگر مواردی است که در تحمل کیفر حبس تاثیرگذار بوده و به تعویق این مجازات منجر میگردد.

کلیدواژه ها:

معیارهای پزشکی و حقوقی ، تحمل کیفر ، حبس ، اختلال روانی