اثر ورمی کمپوست و کودهای شیمیایی بر جذب آهن و منگنز در خاک و کاهو

هدف از اجرای این تحقیق بررسی کاربرد ورمی کمپوست به صورت تلفیقی و جداگانه به عنوان کود آلی بر قابلیت جذب برخی عناصر میکرو (Mn و Fe) در خاک و کاهو ( Lactuca sativa l.) و به منظور کاهش یا حداقل، تعدیل میزان مصرف کودهای شیمیایی می باشد. این پژوهش در قالب طرح آماری کرت های خرد شده با پایه بلوک های کامل تصادفی با دو عامل در سه تکرار انجام شد. عامل اصلی 6 تیمار کودی شامل شاهد ( بدون مصرف کود شیمیایی و ورمی کمپوست)،کود شیمیایی (سولفات پتاسیم، سوپر فسفات تریپل هر یک به میزان 75 و اوره 200 کیلوگرم در هکتار)، ورمی کمپوست 20 و 40 تن در هکتار به صورت جداگانه و یا همراه با 50 درصد کود شیمیایی بود و عامل فرعی نیز تفاوت کاربرد یک ساله، دو ساله و سه ساله تیمارهای کودی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که تیمارهای کودی مذکور بر منگنز قابل جذب خاک، آهن ریشه و اندام هوایی و منگنز ریشه کاهو معنی دار بود. نتایج همچنین نشان داد که غلظت عناصر میکرودر خاک، اندام هوایی و ریشه کاهو به طور معنی داری تحت تأثیر مدت کاربرد تیمارهای کودی قرار گرفتند. اثر متقابل بین دو عامل بر آهن قابل جذب خاک و آهن اندام هوایی اثر معنی داری نشان داد. همچنین نتایج تجزیه گیاه نشان داد که مقادیر جذب عناصر کم مصرف (Mn و Fe) توسط ریشه و اندام هوایی با غلظت عناصر(Mn و Fe) خاک همبستگی مثبت و معنی داری نشان داد. بالاترین میزان جذب آهن و منگنز در خاک و کاهو هنگامی به دست آمد که از ورمی کمپوست 40تن در هکتار به صورت جداگانه و یا همراه 50 درصد کود شیمیایی به مدت سه سال متوالی استفاده شد. با توجه به ایننتایج مصرف ورمی کمپوست چه بصورت جداگانه و چه بصورت تلفیقی با کود شیمیایی می تواند بعنوان یک راه مؤثر جهت بهبود عناصر میکرو(Mn و Fe) در خاک ، گیاه کاهو و کاهش مصرف کودهای شیمیایی پیشنهاد شود.

کلیدواژه ها:

سیستم تلفیقی ، ورمی کمپوست ، کود شیمیایی ، کاهو ، آهن و منگنز