بررسی اثر محلول پاشی سایکوسل بر ماده موثره و برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی گیاه دارویی Cannabis sativa L.

گیاه شاهدانه با نام علمیCannabis sativa  L.  از گیاهان زراعی قدیمی با مصرف دارویی و صنعتی است که برای استفاده از الیاف آن کشت می شود و همچنین مسکن موثری نیز می­باشد. در تحقیق حاضر به دلیل اهمیت دارویی و صنعتی گیاه شاهدانه اثر سایکوسل بر میزان ماده دلتا-۹-تتراهیدروکانابینول (THC)، در هر دو پایه نر و ماده گیاه شاهدانه تحقیقی در قالب آزمایش فاکتوریل کاملا تصادفی با سه تکرار  در سال ۱۳۹۳ گلخانه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه باهنر کرمان اجرا گردید. فاکتور ها شامل دو پایه نر و ماده گیاه شاهدانه و سطوح مختلف ماده سایکوسل (۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۵۰۰ میلی­گرم در لیتر) بود.   اندازه­گیری مقدار  THC [۱]با روش کروماتوگرافی مایع و دستگاه UPLC[۲]، و پروتئین محلول، قندهای محلول و مالون دآلدئید با استفاده از اسپکتروفتومتر آنالیز گردید. نتایج نشان داد با افزایش سطح تنظیم کننده سایکوسل به ۵۰۰ میلی­گرم در لیتر، مقدار ماده تتراهیدروکانابیول (THC) در برگ و گل بوته های پایه ماده بطور معنی­داری افزایش یافت. مقایسه اثر متقابل پایه ها و سایکوسل مشخص شد که ماده موثره برگ پایه ماده از افزایش بیشتری نسبت به پایه نر تا غلظت ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر برخوردار بود. همچنین مشخص شد که تیمار ۱۰۰۰ میلی­گرم در لیتر در هر دو پایه، دارای بالاترین میزان پروتئین در مقایسه با سایر تیمارها بود. پایه نر در مقایسه با ماده تا سطح ۱۰۰۰ میلی­گرم در لیتر بالاترین بوده اما در سطح ۱۵۰۰ میلی­گرم در لیتر پایه ماده افزایش یافت. کمترین مقادیر مالون دآلدئید و سایر آلدئیدها در گیاهان نر و ماده تیمار شده با ۱۰۰۰ میلی­گرم در لیتر سایکوسل مشاهده گردید. غلظت­های سایکوسل نسبت به تیمار شاهد باعث افزایش کربوهیدرات­های محلول و قندهای احیاء کننده داشت. با توجه به نتایج بدست آمده جهت دستیابی به حداکثر ماده موثره THC، کاربرد تیمار ۱۰۰۰ میلی­گرم در لیتر سایکوسل در پایه ماده گیاه شاهدانه قابل توصیه است.                                                      

کلیدواژه ها:

سایکوسل ، شاهدانه ، قندهای احیاء کننده ، ماده موثره