اثر تنظیم کننده های رشدگیاهی، تنک میوه، بور و کلسیم بر شاخص های رشد و عملکرد بذر هندوانه آجیلی

هندوانه آجیلی با هدف تولید بذر در مناطق وسیعی از استان خراسان رضوی کشت می شود. به منظور بررسی امکان افزایش تولید بذر، دو آزمایش در تابستان سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. در سال اول، اثر جیبرلین (۰ و ۵۰ میلی گرم در لیتر) و تعداد میوه  (۱، ۲ و ۳ میوه در بوته) بر چهار توده هندوانه آجیلی بررسی شد. در سال دوم، تاثیر براسینواستروئید (۰ ، ۵/۰ و۱ میکرومولار)، جیبرلین (۰ و۵۰ میلی گرم در لیتر)، بور (۰، ۱/۰ و۲/۰ درصد) و کلسیم (۰ و ۲/۰ درصد) بر رشد و تولید بذر یک توده (ژاپنی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش اول نشان داد، جیبرلین سبب افزایش طول گیاه (۴۱۷ سانتی متر) نسبت به شاهد (۳۶۳ سانتی متر) شد. بیشترین وزن تراندام هوایی (۱۸۰۵ گرم در بوته) و شاخص کلروفیل (۵/۵۷) با کاربرد جیبرلین در توده ژاپنی بدست آمد. تعداد ۳ عدد میوه باقی مانده روی گیاه، بیشترین حجم (۱۲۵۴۵ میلی لیتر در بوته)، وزن میوه (۱۲۲۲۳ گرم در بوته) و وزن بذر (۳۰۴ گرم در بوته) را در توده ژاپنی ایجاد کرد. در آزمایش دوم، بیشترین محتوی نسبی رطوبت برگ (۶۷ درصد) و کمترین نشت یونی (۳۰ درصد) در تیمار ترکیبی براسینواستروئید ۵/۰ میکرومولار، بور ۱/۰ و کلسیم ۲/۰ درصد مشاهده شد. موثرترین تیمار در افزایش وزن تر اندام هوایی (۲۴۹۰ گرم دربوته )، محتوی کلرفیل برگ (۲/۲۸ میلی گرم برگرم وزن تر)، حجم (۸۴۸۶ میلی لیتر در بوته) و وزن میوه (۸۳۴۲ گرم در بوته) و وزن بذر (۲۲۸ گرم در بوته)، ترکیب براسینواستروئید ۵/۰ میکرومولار، جیبرلین ۵۰ میلی گرم در لیتر، بور ۱/۰ و کلسیم ۲/۰ درصد بود. بطوری که این ترکیب تیماری، مقدار بذر را از حدود یک تن در هکتار (شاهد) به سه تن در هکتار افزایش داد و بنابراین این ترکیب تیماری جهت افزایش وزن بذر در هندوانه توصیه گردد.  

کلیدواژه ها:

Brassinosteriods ، Boron ، Calcium ، Gibberrlline ، seed yield. ، واژه های کلیدی: براسینواستروئید ، بور ، جیبرلین ، کلسیم ، وزن بذر.