تاثیر کاربرد اسید سالیسیلیک و سیلیکات پتاسیم بر برخی پاسخ های مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش شوری

شوری آب و خاک از عوامل کاهش دهنده رشد و عملکرد بسیاری از محصولات کشاورزی در ایران می­باشد. بنابراین، ترکیبات زیادی در زمینه کاهش اثرات زیان­آور این تنش، مورد استفاده قرار گرفته­اند. این پژوهش به­منظور بررسی اثرات اسید سالیسیلیک و سیلیکات پتاسیم بر کاهش اثرات منفی تنش شوری در گندم انجام شده است. آزمایش به­صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با اضافه کردن ۱۰۰ میلی­مولار کلرید سدیم و ۱۴ میلی­گرم در لیتر اسید سالیسیلیک و ۱۵ میلی­گرم در لیتر سیلیکات پتاسیم به محلول غذایی اجرا گردید. کشت گیاهان در شرایط هیدروپونیک، با استفاده از محلول غذایی هوگلند انجام گرفت. نتایج نشان داد که در گیاهان تیمار شده با شوری، وزن تر و خشک، غلظت کلرفیل­های a،b  و کل، کاروتنوئیدها و پروتئین کل درمقایسه باگیاهان شاهد به طور معنی دار کاهشیافت،درحالی که شوری منجر به افزایش معنی دار غلظت قندهای محلول، مالون دی آلدئید و پراکسیدهیدروژن گردید. همچنین، فعالیت آنزیم های کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز و پراکسیداز نیز به­ طور معنی دار افزایش یافت. طبق نتایج به­دست آمده، کاربرد اسید سالیسیلیک و سیلیکات پتاسیم درشرایط شوری موجب کاهش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء و سطح پراکسیدهیدروژن شد. با این حال، شاخص­های رشدی مورد مطالعه، غلظت رنگیزه های فتوسنتزی، غلظت قندهای محلول و پروتئین کل با کاربرد ترکیبات ذکر شدهدرشرایط شوری به طور قابل توجهی افزایش نشان دادند. بررسی مقایسه ای پاسخ سیستم آنتی اکسیدانی گیاه گندم تحت تنش شوری به کاربرد ترکیبات ذکر شده، تفاوت چندانی بین تیمارها در فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز نشان نداد، با این حال کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز ریشه و اندام هوایی و نیز کاهش در فعالیت پراکسیداز اندام هوایی با کاربرد اسید سالیسیلیک در مقایسه با کاربرد سیلیکات پتاسیم مشاهده شد.  

کلیدواژه ها:

Antioxidant system ، Salicylic acid ، Stress condition ، Wheat ، اسید سالیسیلیک ، سیستم آنتی اکسیدانی ، تنش شوری ، گندم