تاثیر جنس خاک بر مقادیر تنش در لوله های مدفون در زلزله های حوزه نزدیک و حوزه دور

در طراحی شریان های حیاتی، اثرات زلزله و نیز رفتار سیستم خاک و سازه بصورت همزمان بخوبی مورد بررسی قرار نگرفته است. در این گونه طراحی ها عمدتا با استفاده از روش های شبه استاتیکی و یا فرضیه های ساده کننده دیگر، نسبت به طراحی لرزه ای اینگونه سازه ها اقدام می شود. هدف این پژوهش بررسی رفتار لرزه ای خط دوم انتقال آب زاهدان به عنوان بزرگ ترین پروژه آبرسانی در خاورمیانه از لحاظ ارتفاع پمپاژ (ارتفاع ۱۵۰۰ متر)، در قالب یک مطالعه موردی است. به همین منظور تنش های وارده بر لوله، در شرایط بارگذاری مشابه با واقعیت بررسی می شود و تاثیر پارامترهای مهمی مانند جنس خاک (ریزدانه و درشت دانه) و اثرات زلزله های حوزه نزدیک و حوزه دور، بررسی شده است. نتایج نشان داد با اینکه میزان تنش بر روی لوله در حالت خاک درشت دانه مرطوب بیشتر بود، اما مقدار جابجایی خط لوله در خاک ریزدانه مرطوب بیشتر می باشد. در شرایطی که تفاوت سختی قابل توجهی در مسیر خط لوله اتفاق نیفتد، اثر شتاب گسل حوزه دور و نزدیک تفاوت معناداری ندارد. اما برای شرایط با سختی متغیر در مسیر لوله میزان تنش خط لوله در حالت گسل حوزه نزدیک می تواند شرایط بحرانی تری را ایجاد کند.

کلیدواژه ها:

شریان حیاتی ، آنالیز لرزه ای ، اندرکنش خاک و سازه ، زلزله حوزه نزدیک ، زلزله حوزه دور ، جنس خاک