بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی فرم کوتاه مقیاس توانایی های خودمدیریتی در سالمندان

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم کوتاه مقیاس توانایی­های خودمدیریتی سالمندان، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، به منظورآماده سازی آزمون برای پژوهش­های سلامت روانشناختی انجام شده است. روش: این مطالعه توصیفی- پیمایشی از نوع اعتبارسنجی بود؛ و جامعه آماری این تحقیق کلیه سالمندان زن و مرد شهر تهران بودند؛ که در مجموع ۲۸۳ شرکت کننده شامل ۱۴۸ زن  و ۱۳۵ مرد  به طور در دسترس انتخاب شدند و با فرم کوتاه مقیاس توانایی­های خودمدیریتی مورد آزمون قرار گرفتند. به منظور بررسی روایی سازه مقیاس توانایی های خودمدیریتی، از تحلیل عاملی اکتشافی و روش مولفه های اصلی با استفاده از چرخش متعامد از نوع واریماکس و جهت بررسی شواهد مربوط به روایی از تحلیلی عاملی تاییدی استفاده شد. پایایی مقیاس با استفاده از روش بازآزمایی و ضریب آلفای ترتیبی محاسبه گردید. یافته ­ها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مولفه­های اصلی، علاوه بر عامل کلی، شش عامل (نوآوری و ابتکار، رفتار سرمایه گذاری، تنوع رفتاری، چند عملکردی بودن، باورهای خود کارآمدی و چارچوب ذهنی مثبت) را برای مقیاس توانایی­های خودمدیریتی تایید کرد و  نتایج تحلیل عاملی تاییدی نیز موید این است که ساختار مقیاس برازش قابل قبولی با داده ها دارد. پایایی مقیاس بر حسب ضرایب آلفای ترتیبی و بازآزمایی در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. نتیجه ­گیری: پژوهش حاضر نشان داد که مقیاس توانایی­های خودمدیریتی برای سالمندان ایرانی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می توان جهت سنجش توانایی­های خودمدیریتی سالمندان در رابطه با رفتارهای سلامت از آن استفاده کرد.  

کلیدواژه ها:

Successful ageing ، Healthy ageing ، Self-management ability ، Self-management of well-being ، Factor structure ، Reliability and validity ، سالمندی سالم ، سالمندی موفق ، خودمدیریت بهزیستی ، توانایی های خودمدیریتی ، ساختار عاملی ، پایایی و روایی