جنبه عمومی جنایات عمدی در فقه و حقوق کشورهای اسلامی با تاکید بر حقوق ایران

جرایم عمدی علیه تمامیت جسمانی در زمره­ی جرایمی هستند که به جهت ایراد ضرر مستقیم به اشخاص، جنبه ی خصوصی دعوای کیفری در آنها بسیار پر رنگ است و از این رو قصاص به عنوان مجازات اصلی آن­ها مانند دیه در اختیار بزه­دیده یا اولیای او می­باشد. همین مساله سبب شده تا برخی حق مستقلی در کیفر جنایات برای جامعه نشناسند. در فقه اسلامی و به تبع در مقررات کشور نیز بحث از مشروعیت تعزیر جانی از جهت جنبه ی عمومیجنایت در صورت انتفای قصاص، به یکی از موضوعات چالشی نظام حقوقی پس از پیروزی انقلابتبدیل شده بود. قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲با وضع مقرره ای عام به شرح ماده ۴۴۷ تلاش کرده تعزیر کلیه ی جنایات را به شکلی منضبط تحت قاعده ای فراگیر درآورد، هر چند میزان تعزیر به ویژه در مورد جنایات مادون نفس با ابهامات زیادی همراه است. در سایر کشورهای اسلامی نیز عمدتا جنبه­ی عمومی جنایات به رسمیت شناخته شده است. در نوشتار حاضر با روشی تحلیلی توصیفی، این مساله به شیوه ای تطبیقی با لحاظ مبانی فقهی کاویده شده است.

کلیدواژه ها:

جنایت ، تعزیر ، فقه اسلامی ، حقوق کیفری کشورهای اسلامی ، قانون مجازات اسلامی