فرهنگ باروری و رشد جمعیت از منظر قرآن و حدیث

زمینه و هدف: باروری از مفاهیم مهم جمعیتی محسوب می شود که در نزد ادیان و فرق گوناگون همیشه مورد توجه بوده است چرا که این مفهوم به بقا و دوام آن ادیان بستگی دارد. با بررسی کتب آسمانی ونظرات مطرح شده در آنها در می یابیم رویکرد ادیان نسبت به این موضوع همواره بر افزایش تعداد بوده است. تا آنجا که در بسیاری از کتب دینی در این خصوص احکام و فرامینی صادر شده است. در قرآن کتاب آسمانی مسلمانان نیز موضوع باروری مطرح شده و آیات بسیاری در خصوص آن وجود دارد که در این پژوهش به بررسی آن می پردازیم.روش شناسی : با مراجعه مستقیم به متن قرآن و کتب تفسیری نگاه این کتاب آسمانی به پدیده باروری و رشد جمعیت بررسی شده است. بنابران برای حصول به اهداف این پژوهش از روش اسنادی (کتابخانهای) و تحلیلی استفاده شده است. یافته ها: اسلام فرزند را موهبت بزرگ الهی شمرده، زنان و مردان را به ازدواج و فرزندآوری توصیه می کند؛ تا آنجا به خانواده اهمیت داده که در قوانین شریعت تعادل بین روابط و حتی تعداد اعضای خانواده، ویژگی های ارتباطات تربیتی، اجتماعی و فرهنگی را مورد توجه قرار داده است. این موارد در سوره های متعدد قرآن مثل بقره، نساء، نور، طلاق و... فراوان ذکر شدهاست.ابتدای آیه " یا ایها الناس ات قوا ربکم الذی خلقکم من نفس واحده و خلق منها زوجها و بث منها رجالا کثیرا و نساء فاتقوا الله الذی تساءلون به و الارحام..." در سوره نساء آنچه مورد سخن قرار گرفته، تکثیر فرزند است و تقوی در خصوص خانواده هم در ابتدای آیه و هم در آخر آیه، مورد تاکید واقع شده است، جایگاه ارحام و ازدیاد آن و تکثیر نسل در زمره موارد تبیین این آیه است. در واقع ادیان ه ویژه اسلام در خصوص ازدواج و تکثیر نسل، اهمیت زیادی قائل است و تاکید دارد بر تکثیر نسل صالح و افزایش جمعیتی که زمینه ساز "ا ن الارض یرثها عبادی الصالحون" باشد. خداوند در قرآن میفرماید "و کذلک جعلناکم امه وسطا لتکونوا شهداء علی الناس و یکون الرسول علیکم شهیدا" (بقره, ۱۴۳ ) ، با توجه به مفاد این آیه میتوان نتیجه گرفت که تعادل، ثبات و سلامت خانواده را باید در نظر گرفت، اصل نخست در اسلام تکثیر نسل و ساماندهی به این تکثیر و به نظم در آوردن اعضای خانواده است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش حاکی از آن است که مفاهیم باروری و زاد و ولد در قرآن هر چند به صورت غیر مدون و پراکنده انعکاس داشته است ، اما همچنان اهتمام ورزیده شده است.

کلیدواژه ها:

باروری ، جمعیت شناسی ، اسلام ، قرآن