زمین شناسی و کانه زائی طلا (مس) زواریان (قم- سلفچگان)

طلای زواریان در کمربند ماگمائی ارومیه-دختر و مجموعه آتشفشانی میوسن زیرین واقع است. این سامانه بخشی از توالی آتشفشانی-رسوبی حوضه قم می باشد که به صورت مخروط آتشفشانی درون قاره ای، در یک محیط کششی تشکیل شده است. کانهزائی طلا در این پهنه، عمدتا به صورت دانه پراکنده و شکافه پرکن بیشترین ارتباط رابا واحدهای به شدت سیلیسی (رگه ها)، برش هیدروترمالی و سولفیددار (پیریت-کالکوپیریت) نشان می دهد. عناصر مولیبدن، بیسموت، آرسنیک، آنتیموان، نقره، کادمیوم و مس بیشترین همبستگی را با طلا نشان می دهند که از یک طرف به نقش کمپلکس های بیسولفیدی و از طرف دیگر به نقش سیالات ماگمائی در تشکیل آن، اشاره دارند. دگرسانی هیدروترمالی، غالبا در جوار و درون توده های نفوذی و در امتداد شکستگی ها با روند تقریبا شمال خاوری- جنوب باختری گسترش دارند، اگرچه شدت آن در اطراف بخش های سیلیسی بیشتر است. این سامانه با ایجاد انواع دگرسانی مرتبط با توده نفوذی فعالیت خود را آغاز نموده و با دگرسانی سیلیسی-اکسیدی در امتداد شکستگی ها اولین فاز از کانه زائی را ایجاد می نماید. کانه زائی با برش های هیدروترمالی و نفوذ سیالات هیدروترمالی حاوی سولفیدهای مس تداوم و با سولفیدی شدن و ته نشست اصلی کانه زائی طلا در حفرات و شکستگی ها خاتمه می یابد. بنابراین، ویژگی های این کانهزائی بیشترین شباهت را با کانسارهای اپی ترمال مرتبط با توده های نیمه عمیق از نوع اپی ترمال سولفیداسیون بالا نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

اپی ترمال ، توده نفوذی نیمه عمیق ، زواریان ، محیط تشکیل ، سلفچگان