زبان و جنسیت در رمان "ذاکره الجسد" نوشته احلام مستغانمی

رمان عربی با تحولات نوظهور در جهان عرب، در کنار پیشرفت های جهانی در حوزه ادبیات مدرن، هویتی خودبسنده تر و کارکردی تر نسبت به گذشته یافته است و تلاش نویسندگان بزرگ در اقصی نقاط جهان عرب توانسته است در کنار جریان سازی در حوزه اندیشه و زبان، تاثیرات مستقیمی بر جریانات سیاسی و اجتماعی این کشورها نیز داشته باشد. کشورهای شمال آفریقا، به ویژه الجزایر، به دلیل استعمار طولانی مدت فرانسه (۱۳۰ سال)، فاصله زیادی با زبان عربی به عنوان شاخص و محور اصلی فرهنگ عربی پیدا کرده اند و اکنون پس از گذشت بیش از نیم قرن از پیروزی جنبش آزادیبخش الجزایر، نویسندگان متعهد آن همچنان تلاش می کنند تا میراث فرهنگ عربی را مطابق با ذائقه و اندیشه امروز شهروند فرهیخته ی آن احیا کنند. نوشتار حاضر با بررسی رابطه زبان و جنسیت در بافت متن و به روش توصیفی تحلیلی، رمان ذاکره الجسد نوشته احلام مستغانمی، از جمله چهره های جهانی ادبیات داستانی الجزایر را بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که نویسنده با ایجاد تقابل میان مفاهیمی نظیر زبان زنانه و مردانه، دغدغه های شخصی و اجتماعی، زندگی در وطن و تبعید و نقش شخصیت ها پیش و پس از انقلاب، با استفاده ی هدفمندانه از زبان و به گونه ای ساختارشکنانه در بعد جنسیت، چهره ای جدید از زن عربی و تعاملش با زبان مسلط مردانه ترسیم کرده است.

کلیدواژه ها:

نوشتار زنانه ، رمان الجزایر ، احلام مستغانمی ، ذاکره الجسد