بررسی انطباق دبی موثر بار معلق و دبی با دوره بازگشت ۱.۵ سال در رودخانه های حوزه آبخیز دریاچه نمک

دبی موثر بار معلق، که بیش­ترین رسوب معلق را در مقایسه با سایر دبی­ ها در رودخانه ­ها حمل و شرایط بستر را تحت کنترل دارد، معیاری در ارزیابی وضعیت آب از نظر رسوب است. عمدتا عقیده بر این است که دبی موثر بار معلق، دوره بازگشت ۱.۵ ساله داشته، برابر با دبی سطح مقطع پر و دبی غالب رودخانه­ ها است. به­‍ ‎منظور بررسی انطباق دبی موثر بار معلق و دبی با دوره بازگشت ۱.۵ سال، براساس داده ­های دبی جریان روزانه و حمل رسوب معلق در ده ایستگاه آب­ سنجی واقع بر روی رودخانه­ های حوزه آبخیز دریاچه نمک ابتدا تابع چگالی احتمال جریان روزانه و سپس منحنی سنجه رسوب ترسیم شد. در مرحله بعد با به­ کارگیری و ضرب ضرایب منحنی سنجه رسوب در تابع چگالی احتمال جریان روزانه، تابع چگالی احتمال رسوب معلق ترسیم شد که حالت مضرس داشته، مقدار پیک آن، دبی موثر بار معلق است. در نهایت دوره بازگشت آن بر روی سری جریان حداکثر سالانه به روش تجربی ویبول محاسبه شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که انطباقی بین دبی موثر بار معلق و دبی با دوره بازگشت ۱.۵ سال وجود ندارد و نسبت مقدار دبی موثر بار معلق به مقدار دبی با دوره بازگشت ۱.۵ سال بین ۱.۰۳ تا ۱۶.۸ تغییر می­ کند. با وجود این، انجام تحقیقات بیش­تر تا رسیدن به یک نتیجه قطعی ضروری است.

کلیدواژه ها:

ایستگاه آب سنجی ، تابع چگالی احتمال ، جریان روزانه ، منحنی سنجه رسوب ، ویبول