بررسی فرسایش آبی خاک ناشی از رد چرخ تراکتور

امروزه فرسایش خاک، بویژه خاک های زراعی و مراتع به عنوان یک عامل تهدید کننده منابع طبیعی و محیط زیست دراکثر مناطق جهان مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به کمبود آب و شرایط اقلیمی در ایران، تحقیق و پژوهش در مورد عوامل موثر بر فرسایش آبی و خاکی زراعی بسیار ضروری بنظر می رسد. فرورفتگی خاک ناشی از عبور چرخ تراکتور و سایر ماشین های نقلیه کشاورزی، علاوه بر اینکه باعث فشردگی خاک می شود در اراضی شیبدار می تواند به عنوان مجرای عبور آب عمل کرده و با عبور آبهای سطحی فرسایش خاک در محل رد چرخ تشدید کند. در تحقیقی در مزرعه آموزشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه باجگاه، اثر سطوح مختلف رطوبت( 11 ، 14/6 و 21 درصد)، فشار باد لاستیک( 13،16و 20 psi و تعداد تردد 1، 3 ، 5و9 بر عمق فرورفتگی چرخ تراکتور مسی فرگوسن مدل 285 MF مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر عوامل فوق بر مقدار فرورفتگی چرخ در خاک معنی دار بوده است. با افزایش رطوبت، فشار باد لاستیک و تعداد تردد عمق فرورفتگی افزایش یافت. البته مقدار رطوبت خاک و تعداد تردد تاثیر محرز و مشخصی بر میزان فرورفتگی داشتند. با توجه به این آزمایش اولین تردد بیشترین فرورفتگی را به وجود می آورد. بیشترین فرورفتگی در رطوبت 21 درصد و فشار بادpsi 20 در تردد 9 بار رخ داد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان بیان نمود که با مدیریت مناسب در مزرعه و کنترل تردد در رطوبت مناسب و فشار باد لاستیک حداقل ممکن می توان از فرسایش آبی و خاکی در مزرعه جلوگیری به عمل آورد.

کلیدواژه ها:

رد چرخ ، فشار باد لاستیک ، تردد تراکتور ، رطوبت خاک