هوش سازمانی: تلاقی سه دیدگاه معرفت شناختی و ارایه یک دیدگاه جامع

سالهاست که هوش یکی از مشاجره آمیزترین مباحث در روانشناسی بودها ست و به دلیل ابهام و پیچیدگی مطالعات گسترده ای را در یک قرن اخیر به خود اختصاص داده است هوش تداعی کننده منزلت پادشاه حیوانات برای انسان بوده که بخاطر دارا بودن قدرت سازگاری بالا با محیط به عنوان باهوش ترین حیوان از حوزه علم زیست شناسی و جانورشناسی خارج ومورد مطالعه علم روانشناسی قرارگرفته است بسیاری از تحقیقات دراین رشته برتعریف هوش و دسته دیگر برسنجش و اندازه گیری آن در سطح فردی متمرکز بوده اند از آغاز این قرن چالشهایی مانند جهانی شدن نیاز روزافزون برای یادگیری بلندمدت تغییرات سریع و شدید در فناوریهای اطلاعات و ارتباطات باعث بوجود آمدن محیطی پیچیده و متغیر برای سازمان ها و کسب و کار شده است این امر موجب شده که هوش خارج از رشته روانشناسی شناختی و فردی درزمینه های دیگری از جمله ادبیات توسعه سازمان و مدیریت توجه زیادی را به خود جلب کند و مفهوم هوش سازمانی شکل گیرد با ظهور این مفهوم تحقیقات بسیاری در جهت تبیین و عملیاتی کردن آن متمرکز شدند و این پدیده را از دیدگاه های معرفت شناختی مختلف شامل دیدگاه شناختی رفتاری و اجتماعی / عاطفی مورد بررسی قرار دارند هردیدگاه به روشهای متفاوت به این پدیده پیچیده اشاره داشته و هر کدام بخشی از قابلیت های آن را آشکار کرده اند از انجا که شناسایی یک پدیده پیچیده با دیدگاه های مجزا مانند استعاره سازمان از مردان کورهند و در شناسایی فیل در تاریکی است دراین مقاله سعی می شود با توجه به تلاقی این دیدگاه ها یک تعریف جامع تر از هوش سازمانی ارایه شود و همچنین نقش تعاملات متقابل بین ساختارسازمانی و عوامل انسانی در سازمان برارتقا این مفهوم تبیین می گردد.

کلیدواژه ها:

هوش فردی ، هوش سازمانی ، دیدگاه شناختی ، دیدگاه رفتاری ، دیدگاه اجتماعی / احساسی