مقایسه نظریه ذهن در بیماران مبتلابه اختلال دوقطبی و افراد سالم و ارتباط آن با ابعاد شخصیت

مقدمه: نظریه ذهن در افراد سالم بیشتر از بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی است، درک و استنباط بهتر از حالات ذهنی دیگران (نظریه ذهن) بر ویژگی های شخصیتی اثر می گذارد. هدف مطالعه حاضر، مقایسه نظریه ذهن در افراد مبتلابه اختلال دوقطبی و افراد سالم و ارتباط آن با ابعاد شخصیت است. روش کار: روش پژوهش مطالعه حاضر توصیفی- مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش شامل همه بیماران مرد و زن مبتلا به اختلال دوقطبی بستری در بیمارستان روان پزشکی رازی بود که در دوره فروکش علائم قرار داشتند. به این منظور، ۲۹ فرد مبتلابه اختلال دوقطبی به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به منظور تشکیل گروه مقایسه، ۳۰ فرد بهنجار ازنظر جنس و سن با گروه بیمار همتا شدند. برای جمع آوری داده ها از ابزارهای "آزمون خواندن ذهن از طریق چشم " (Reading The Mind in The Eyes Test)، " داستان های تصویری نظریه ذهن" (Theory of Mind Picture Stories) "آزمون پنج عاملی شخصیت" (Personality Five Factory Test) و "مقیاس پریشانی روان شناختی کسلر ده سوالی" (Kessler-۱۰ Scale of Psychological Distress) می باشد. روایی و پایایی آن ها در مطالعات قبلی بررسی شده است. داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس ۲۲ تحلیل شد. یافته ها: افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دارای نقص در دو بعد شناختی و عاطفی نظریه ذهن هستند و در دوره فروکش علائم هم، از همتایان سالم خود ضعیف تر عمل می کنند. نتایج همبستگی نیز نشان داد نظریه ذهن شناختی با توافق پذیری (۵۶/۰ = P) و وظیفه شناسی (۳۹/۰ = P) همبستگی مثبت و با روان آزرده خویی (۳۵/۰ = P) همبستگی منفی دارد. اما نظریه ذهن عاطفی تنها با عامل برون گرایی (۵۲/۰ = P) همبستگی مثبت دارد. نتیجه گیری: افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دارای نقص در دو بعد شناختی و عاطفی نظریه ذهن هستند و در دوره فروکش علائم هم، از همتایان سالم خود ضعیف تر عمل می کنند. لذا پیشنهاد می شود توانبخشی لازم جهت ارتقا این توانایی ها در این بیماران انجام شود.  

کلیدواژه ها:

Bipolar Disorder ، Theory of Mind ، Five Personality Dimensions ، اختلال دوقطبی ، نظریه ذهن ، ابعاد پنج گانه شخصیت