تاثیر الگوی توانمندسازی خانواده محور برخودکارآمدی بیماران تحت همودیالیز

مقدمه: نارسایی مزمن کلیه اختلال پیشرفته و برگشت ناپذیر عملکرد کلیه می باشد که امروزه ۲تا۳درصد  مردم دنیا به آن مبتلا می باشند. براساس امار ارائه شده از سوی مرکز پیوند بیماری های خاص تعداد بیمارانی که دچار نارسایی پیوند کلیه هستند حدود۲۵۰۰۰نفر می باشد . سالانه حدود۴۰۰۰بیمار جدید به این تعداد اضافه می گردد در این بین دیالیز به عنوان رایجترین روش درمانی در این بیماران به شمار می آید، تقریبا بیش از ۵۰درصد این بیماران کلیوی در ایران تحت درمان با همودیالیز می باشند. بیماران همودیالیزی به دلیل ماهیت مزمن بیماری دچار عوارض و مشکلات زیادی هستند که می­تواند موجب کاهش خودکارآمدی و کیفیت زندگی آنان گردد. بهبود و حمایت از این بیماران نیازمند مشارکت فعال خانواده می­باشد. بنابراین  این مطالعه با هدف تاثیرالگوی توانمندسازی خانواده محور برخودکارآمدی بیماران تحت همودیالیز استان گلستان انجام گرفت. روش کار: این مطالعه کارازمایی بالینی برروی۷۰ نفر از بیماران همودیالیزی شهرگنبدکاووس که بعد از همسان سازی از نظر تعداد دفعات دیالیز، تحصیلات، سن و جنس به صورت تصادفی ساده به دو گروه آزمون و کنترل تقسیم شدند. الگوی توانمندسازی خانواده محور در گروه آزمون در۶جلسه ۹۰-۶۰دقیقه ای اجرا گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر بود. تجزیه تحلیل اطلاعات توسط نرم افزارآماری spss۲۱با آزمون آماری تی مستقل، تی زوجی و آنالیزواریانس صورت گرفت. یافته ها:آزمون تی مستقل بین گروه آزمون و کنترل قبل از مداخله اختلاف معنی داری را نشان نداد.  (۰/۹۷= P).ولی تی مستقل بعد از مداخله بین دو گروه اختلاف معنی داری را نشان داد (۰/۰۱>P) نتیجه گیری: اجرای الگوی توانمندسازی خانواده محور با مشارکت اعضای خانواده موجب افزایش خودمراقبتی و ارتقاء سبک زندگی بیماران همودیالیزی می­گردد. لذا با توجه به کم هزینه و ایمن بودن و تاثیر گذاری الگوی توانمندسازی خانواده محور پیشنهاد می­گردد از این الگو بر روی سایر متغیرهای مراقبت پرستاری و یا سایر بیماران مزمن استفاده گردد.

کلیدواژه ها:

empowerment pattern ، hemodialysis patients ، family-centered ، self-efficacy ، الگوی توانمندسازی ، بیماران همودیالیزی ، خانواده محور ، خودکارآمدی.