تاثیر مداخله آموزشی بر سبک زندگی سالمندان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اسلامشهر: کاربرد مدل اعتقاد بهداشتی

مقدمه: هنگامی که سالمندان در یک سبک زندگی ارتقادهنده سلامتی درگیر گردند، احتمالا به مدت طولانی تری از زندگی بدون بیماری و ناتوانی بهره خواهند برد. این مطالعه به منظور تعیین تاثیر مداخله آموزشی براساس مدل اعتقاد بهداشتی بر سبک زندگی سالمندان طراحی و اجرا شد. روش: این مطالعه مداخله ای نیمه تجربی دو گروهی برروی ۸۰ فرد سالمند مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اسلامشهر در سال ۹۳-۹۲ اجرا شد. در مرحله پیش آزمون، نمونه گیری از بین سالمندان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان اسلامشهر به صورت تصادفی انجام گردید. سپس مشارکت کنندگان با روش Balance Block Randomization به دو گروه مداخله (۳۹ نفر) و گروه مقایسه (۴۱ نفر) تقسیم شدند. افراد گروه مداخله در برنامه های آموزشی طراحی شده مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی شرکت نمودند. ۳ ماه پس از پایان مداخله، پس آزمون در هر دو گروه مداخله و مقایسه انجام گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS v.۱۹ و آزمون های واریانس برای تکرار مشاهدات، کای دو، تغییرات میانگین و انحراف معیار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: قبل از مداخله، دو گروه از نظر متغیرهای مورد بررسی مشابه و قابل مقایسه بودند. ۳ ماه بعد از مداخله میانگین حساسیت درک شده در دو گروه از نظر آماری معنادار بود (۰۰۱/۰p<). در میانگین شدت درک شده تفاوت معنادار بود (۰۰۲/۰=p). میانگین سازه های موانع درک شده و منافع درک شده در دو گروه معنادار بود (۰۰۱/۰p<). همچنین سازه های خودکفایتی و راهنماهایی برای عمل سه ماه پس از آموزش تفاوت معناداری نشان دادند (۰۰۱/۰p<). در حیطه پیشگیری تفاوت معناداری مشاهده گردید (۰۳/۰=p). همچنین حیطه های ورزش و تغذیه تفاوت معناداری نشان دادند (۰۴/۰=p). از نظر حیطه های استرس و روابط بین فردی در دو گروه از نظر آماری تفاوت معناداری وجود نداشت (۰۵/۰p>). میانگین نمرات سبک زندگی ۳ ماه پس از آموزش در گروه مداخله به طور معناداری افزایش یافت (۰۳/۰=p). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر ارتقاء سبک زندگی سالمندان موثر می باشد.

کلیدواژه ها:

Elderly ، lifestyle ، educational intervention ، health belief model ، سالمندان ، سبک زندگی ، مداخله آموزشی ، مدل اعتقاد بهداشتی