مقایسه اثر بخشی طرحواره درمانی و درمان یکپارچه نگر طرحواره محور بر مولفه های تکانشگری درویژگی های شخصیت مرزی

مقدمه: تکانشگری یکی از مشکلاتی است که افراد دارای ویژگی­های شخصیتی مرزی از آن رنج می­برند. با توجه به این نکته، این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی طرحواره درمانی و درمان یکپارچه­نگر طرحواره محور بر تکانشگری و مولفه­های آن در افراد دارای ویژگی­های شخصیت مرزی اجرا شد. روش کار: روش پژوهش از نوع نیمه­آزمایشی و طرح پژوهش، سه­گروهی با دو مرحله پیش­آزمون و پس­آزمون بود. به منظور انجام پژوهش از میان ۷۰ نفر دارای ویژگی­های شخصیت مرزی در شهر اصفهان در زمستان سال ۱۳۹۶ و نیمه اول سال ۱۳۹۷، ۴۵  نفر بر مبنای ملاک­های ورود و خروج انتخاب و به­طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (۱۵ نفر برای هر گروه) گمارده شدند. پرسشنامه تکانشگری بارات (BIS-۱۱) برای سنجش متغیر وابسته در مراحل پیش­آزمون و پس­آزمون استفاده شد. گروه درمان یکپارچه نگر طرحواره محور و طرحواره درمانی هر یک به­مدت ۱۵ جلسه، تحت درمان قرار­گرفته و گروه کنترل هیچگونه درمانی دریافت ننمود. داده­ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند­متغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی از طریق نرم افزار SPSS، نسخه۲۱  تحلیل شد.  یافته ­ها: نتایج نشان داد که دو در­مان یکپارچه­نگر طرحواره محور و طرحواره درمانی با گروه کنترل در تکانشگری کلی، تکانشگری شناختی و تکانشگری حرکتی در پس­آزمون پس از کنترل پیش­آزمون تفاوت معناداری دارند (۰۰۱/۰>p)، ولی در مولفه بی برنامگی بین دو درمان و گروه کنترل تفاوت معناداری به دست نیامد (۰۵/۰طرحواره درمانی در تاثیر بر تکانشگری دارای تفاوت معناداری نبودند (۰۵/۰تکانشگری در افراد دارای ویژگی­های شخصیت مرزی هستند. پیشنهاد می­شود که این دو درمان برای افراد دارای ویژگی­های شخصیت مرزی در مراکز درمانی استفاده شوند.

کلیدواژه ها:

Impulsivity ، integrated schema-oriented therapy ، schema therapy ، borderline personality. ، تکانشگری ، درمان یکپارچه نگر طرحواره محور ، طرحواره درمانی ، شخصیت مرزی