امیر تیمور گورکانی و گرجستان

امیر تیمور گورکانی یکی از کم نظیرترین جهانگشایان تاریخ است که فتوحات وی نه تنها توجه مورخان و نویسندگان هم عصر او بلکه محققان قرون اخیر را نیز به خود جلب کرده است. لشکرکشی های برق آسای امیر تیمور حد و مرزی نمی شناخت. او در هر زمان به هر مکانی که دلش می خواست حمله می کرد و با طرح بهانه ها و ارائه دلایل مختلف به قتل و غارت می پرداخت. از جمله مناطقی که از یورش های تیمور بی نصیب نماند، سرزمین گرجستان است. بر اساس بسیاری از گزارشات منابع اصلی آن دوره، تیمور در طول سه دوره از لشکرکشی های معروف خود تحت عناوین حملات «سه ساله»، «پنج ساله» و «هفت ساله» بین شش الی هشت حمله به بهانه های گوناگون به منطقه گرجستان داشته که منجر به تصرف، تخریب و قتل و غارت آن منطقه گردید. هدف پژوهش حاضر این است که دریابد در پس حملات تیمور به گرجستان چه اهداف و انگیزه هایی نهفته بوده است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که اهداف و دلایل تیمور در یورش های مذکور فراتر و پیچیده تر از مقوله هایی چون قتل، غارت، جاه طلبی، کسب غنائم و قطع راه ارتباطی ارتش اردوی زرین برای حمله به ارتفاعات ایران بوده که توسط برخی از مورخان و نویسندگان برای توجیه جنگ های او مطرح شده است. به نظر می رسد دلایل دینی، مذهبی و گسترش و رواج اسلام در این منطقه و همچنین کسب مشروعیت مردمیدر جهاد علیه کفار (گرجی) را می توان در زمره اهداف و انگیزه های ظاهری تیمور برای حمله به گرجستان مطرح نمود. اما نباید از این نکته غافل شد که گاهی دین پوششی برای پیاده کردن اهداف و انگیزه های پس ذهنی او بوده است. پژوهش حاضر با بهره گیری از منابع اصلی آن دوره و با استناد به گزارشات آن منابع انجام گرفته و از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

تیمور لنگ ، گرجستان ، مسیحیت ، جهاد