تعیین نواحی مستعد کشت زرشک در استان خراسان جنوبی با استفاده ازGIS

تحقیق حاضر به دنبال مطالعه ی تعیین نواحی مستعد کشت زرشک با توجه به عوامل موثر درکشت زرشک در منطقه ی جنوب خراسان است. برای این منظور عناصر اقلیمی دما ،بارش و نم نسبی روزانه در دوره ی آماری ۲۰۰۳ - ۱۹۸۵ و نقشه های سطوح ارتفاعی، شیب، جهت شیب و نقشه ی سه بعدی(TIN) منطقه، کشاورزی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی و خاک منطقه ی جنوب خراسان تهیه و پردازش گردید. آمار کشاورزی مانند تولید سالانه و سطح زیر کشت زرشک از وزارت جهاد کشاورزی دریافت شد. داده ها ابتدا با استفاده از نرم افزار های آماریاکسل و اس مادا و SPSS پردازش شدند و هر یک از ویژگی های مورد نیاز در تعیین نواحی مستعد کشت زرشک استخراج گردید. با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ایستگاه های منطقه بر اساس ویژگی ها و از نظر کشت زرشک مقایسه شده و امتیاز گرفتند. امتیاز ایستگاه ها در محیط جی.آی.اس به نقشه های رستری یا رقومی تبدیل شد، در نهایت با تلفیق لایه های مورد نظر در کشت زرشک، نقشه ی نهایی، که استعداد منطقه برای تولید وگسترش سطح زیر کشت زرشک بود، تهیه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در بین عوامل موثر بر تولید و گسترش کشت زرشک، شرایط اقلیمی نقش برجسته ای دارند و با استفاده از توانایی بالقوه ی محیط GIS می توان تحقیقات مکانی دقیق تر و سریعتر با نتایج روشنتری انجام داد. در منطقه ی مورد مطالعه مساحت زمین های مستعد کشت زرشک، بسیار بیشتر از مساحت زیر کشت موجود است و بیشتر زمین های مستعد در نواحی مرکزی، شمالی و شمال غربی و قسمت های شمال شرقی استان قرار دارند. واژگان کلیدی: زرشک، خراسان جنوبی، نواحی مستعد، شاخص های اقلیمی، روش تحلیلی سلسله مراتبی، سیستم اطلاعات جغرافیایی.