مطالعه تطبیقی نقوش انسانی و جانوری در مفرغ های لرستان با دو تمدن شانگ و ژو

با رونق مفرغ سازی در لرستان، اشیا و ظروفی تولید شد که بر روی آنها از انواع نقوش مذهبی و آیینی استفاده می شده است. درست در این زمان استفاده از مفرغ میان زمامداران نخستین سلسله تاریخی چین، شانگ و در دوره ی بعدی، یعنی ژو رواج داشته است. با اندکی تامل متوجه شباهتهایی در نقوش مفرغ های تمدنهای یاد شده میشویم. با توجه به اینکه عصر طلایی مفرغ در لرستان تقریبا با آغاز سلسله ی شانگ یعنی شروع عصر مفرغ در چین هم زمان است، پرسش اصلی در این مقاله این است که دلیل وجود شباهتهای موجود میان مفرغهای لرستان با تمدنهای شانگ و ژو چیست؟ از همین رو هدف از نگارش این پژوهش که با روش تاریخی، توصیفی و تحلیلی انجام شده، یافتن تاثیرات و برهم کنش فرهنگی میان تمدنهای لرستان در ایران با دو تمدن شانگ و ژو در چین است. نتایج پژوهش نشان میدهد که صادرات فلزاتی نظیر مس و قلع و نیز اشیا و ظروف مفرغی از ایران به چین از راه هایی که بعدها موجب شکل گیری جاده ابریشم شد، حرکت فرهنگی عمدهای را موجب شده که یکی از نمودهای آن در نقوش اشیا و ظروف مفرغی قابل مشاهده است و شباهتهایی نظیر: استفاده ازمضامین آیینی ومذهبی، استفاده از نقوش جانوری یکسان به همراه سبک پردازی مشابه، تلفیق چند جانور همزمان جهت قدرت بخشیدن بیشتر در یک شی مفرغی، همچنین انطباق صورت انسان با حیوان جهت بهره گیری این نقوش در اشیایی که طلسم خوانده میشدند، میان نقوش مفرغی لرستان با نقوش مفرغ های شانگ و ژو وجود دارد که این مساله را اثبات میکند.

کلیدواژه ها:

مفرغ لرستان ، مفرغ چین ، سلسله شانگ ، سلسله ژو ، نقوش جانوری ، نقوش انسانی