نسبت طرح واره در عصب شناسی شناختی با طرح واره کانتی

هدف: طرح­واره کانتی را غیرمتجسد و مبنایی برای عقل محض توصیف می کنند، درحالی که مفاهیم و طرح­واره ها در انگاره متجسد ذهن در علوم شناختی، حاصل فعالیت عصبی مغز هستند. بر این اساس، کانت در همان سنت متافیزیکی مورد انتقاد علوم شناختی قرارمی گیرد. از سوی دیگر، در برخی مطالعات عصب شناختی تناظری میان انگاره شناختی کانت با یافته های عصب شناختی برقرار می شود؛ مثلا، ذاتی بودن بستر عصبی بخشی از ادراک مکان با مکان پیشینی کانت مقایسه شده است. اما مسئله مورد مناقشه، چگونگی پیشینی بودن ادراک مکان بر بستری عصبی است که در تجربه تحقق می یابد. در مقاله حاضر سعی بر آن است که نشان دهیم در انگاره شناختی کانت، به دلیل خصلت دوگانه طرح­واره، میان عقل محض و تجربه نسبتی برقرار می شود که قابل تعمیم به انگاره عصب شناسی شناختی و اختلاف میان توصیف های خردگرا و تجربه گرا از طرح­واره تصویری است. روش: روش بررسی در مقاله حاضر استدلال مبتنی بر نتایج بررسی های تجربی و آزمایشگاهی است که از منابع معتبر گزارش می شود. یافته ها: با بازتوصیف «شهود پیشینی» زمان و مکان به صورت «ادراک ضمنی، خودکار و ضروری»، می توان تناظر انگاره شناختی کانت و انگاره عصب شناختی را تایید کرد. با تمایزی که میان طرح­واره و طرح­واره تصویری پیشنهاد می شود، طرح­واره در تناظر با «مفهوم متعلق شناسایی» و «طرح­واره تصویری» در تناظر با «مقولات محض فاهمه» قرار می گیرند. نتیجه گیری: بحث حاضر «عقل متجسد» در انگاره عصب شناسی شناختی را در کنار «عقل محض» کانت قرار می دهد.

کلیدواژه ها:

Kantian Schema ، Neurocognitive Schema ، Embodied Reason ، Concept ، Space ، Time. ، طرح واره کانتی ، عقل متجسد ، عصب شناسی شناختی ، مفهوم ، زمان ، مکان