تعیین رخساره های دیاژنزی و کیفیت مخزنی ماسه سنگ های سازند گدوان در چاه هایی از میادین غربی دشت آبادان

ماسه سنگ های سازند گدوان (بارمین- آبتین) در دشت آبادان، طیف وسیعی از تخلخل و تراوایی را با توجه به تاریخچه دیاژنزی پیچیده خود دارند. بر همین اساس مطالعه پتروگرافی با استفاده از میکروسکوپ نوری، الکترونی و نیز آنالیزهای روتین تخلخل- تراوایی مغزه روی این نهشته ها برای بررسی تاثیر دیاژنز بر کیفیت مخزنی انجام شد. فرایندهای دیاژنزی از قبیل تراکم، انحلال، سیمانی شدن و تبدیل و درجازایی کانی های رسی، مهم ترین فرایندهای مرتبط با کیفیت مخزنی در نمونه های مطالعه شده ارزیابی شدند. به این ترتیب ماسه سنگ های گدوان به ۵ رخساره دیاژنزی شامل ماسه سنگ متراکم با سیمان اندک، ماسه سنگ با سیمان کلریت، کائولینیت و کلسیت، ماسه سنگ با پوشش کلریتی دانه های کوارتز، ماسه سنگ با سیمان کربناته فراگیر و ماسه سنگ با سیمان انحلال یافته تفکیک شدند. پوشش کلریتی با جلوگیری از گسترش سیمان، رشد اضافه سیلیسی و تشکیل چارچوب پایدارتر، به حفظ بهتر تخلخل اولیه کمک کرده است. سیمان های کربناته ائوژنزی با نسبت حجمی ۹% از کل سنگ، کیفیت مخزنی را بهبود می بخشند؛ در حالی که ماسه سنگ های با سیمان کربناته مزوژنزی که در مراحل پایانی دیاژنز (با درصد حجمی بین ۲۵ تا ۳۲%) گسترش یافته اند، اغلب به عنوان سدی دربرابر حرکت هیدروکربور عمل کرده اند. پس از تعیین میزان تخلخل و تراوایی در بخش های دارای مغزه، برای روشن شدن بهتر ارتباط این دو پارامتر با رخساره های دیاژنزی، واحدهای جریانی به روش نشانگر زون جریان (FZI)، تعیین شد. با بررسی ارتباط بین پارامترهای مخزنی و دیاژنزی مطالعه شده، به نظر می رسد واحدهای جریانی ۱ و ۲ معادل با رخساره های دیاژنزی ۳ و ۵، بهترین کیفیت مخزنی را در چاههای مطالعه شده دارند. 

کلیدواژه ها:

دیاژنز ، رخساره دیاژنزی ، کیفیت مخزنی ، سازند گدوان ، دشت آبادان